De woning maakt gebruik van drie energiebronnen: de netaansluiting, de batterijen en de zonnepanelen. Hierdoor kan het totale verbruik oplopen tot 32 A.

Technische specificaties

De showcase-woning van Folmer is uitgerust met een modulerende 1-9 kW bodemwarmtepomp, drie accu’s van Triple Power met een totale capaciteit van 17 kWh, evenals 40 zonnepanelen. Twee omvormers van Solax zorgen voor de omzetting van gelijkstroom naar wisselstroom en het opladen van de accu’s. Daarnaast heeft de woning een 165 liter boilervat en volledige vloerverwarming met na-regeling op de verdieping. De constructie bestaat uit betonnen elementen met een Rc-waarde van 8,2 en maakt gebruik van thermische massa om warmteverlies te minimaliseren. Dat er voor 40 pv-panelen is gekozen, was overigens een bewonerswens. Installatietechnisch waren 14 panelen per woning voldoende geweest.
‘De woning maakt optimaal gebruik van verschillende energiebronnen en slimme technologieën om voor een stabiele en efficiënte energievoorziening te zorgen. Als het ’s avonds kouder wordt, sturen we overdag – terwijl de zon schijnt – de warmtepomp aan om de vloer te laden. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp ’s nachts uit kan en de accu’s via de 10 A-aansluiting kunnen worden opgeladen. Dit constante spel met energiestromen wordt mogelijk gemaakt door de modulerende warmtepomp en de opslagcapaciteit van de accu’s.’
De bediening van het systeem gebeurt via een met wifi verbonden thermostaat (th-touch), ontwikkeld door Eplucon zelf. Na installatie is de thermostaat niet meer handmatig aangepast om het systeem de kans te geven zich volledig af te stemmen op de woning. Dit beheer gebeurt op afstand via het e-control platform. Via e-plushome.nl kunnen een aantal parameters zoals het toerental van de warmtepomp worden gevolgd.

10-A-woning biedt betere spreiding in vraag en aanbod energie

Kun je alles aansluiten wat je wilt?

Als bewoner kun je vrijwel alles aansluiten wat je wilt. De netaansluiting is 1x 10 A, maar dit beperkt het gelijktijdige verbruik niet tot slechts 10 A. De woning maakt gebruik van drie energiebronnen: de netaansluiting, de batterijen (5 kW) en de zonnepanelen. Hierdoor kan het totale verbruik oplopen tot 32 A. Daarbij wordt continu gekeken naar de weersvoorspellingen om te bepalen welke energiebron op welk moment het meest efficiënt gebruikt kan worden. In de winter is er echter een beperking voor het gebruik van zeer energie-intensieve apparaten, zoals een jacuzzi.
Folmer: ‘Tijdens koude dagen, zoals met Kerstmis vorig jaar, toen de familie op bezoek was en de oven en kookplaat volop werden gebruikt, bleek dat het systeem flexibel genoeg is om deze piekbelasting aan te kunnen. De woning schakelt dan tijdelijk energie-intensieve apparaten, zoals de warmtepomp en wasmachine uit, zodat de beschikbare energie naar de keuken gaat.’

De basis van het systeem: een bodemwarmtepomp, drie accu’s twee omvormers en een 165 liter boilervat.

Zijn er beperkingen?

Er zijn geen specifieke beperkingen wat betreft het merk of soort apparaten. Alle standaard huishoudelijke apparaten, zoals wasmachines, drogers en kookplaten, kunnen worden gebruikt. De – wat Folmer noemt – ‘bierviltcalculatie’ geeft een goede indicatie: je kunt 2,3 kW per uur uit het net halen, wat neerkomt op 20.000 kWh per jaar. ‘Ik ken geen mensen die zoveel elektriciteit verbruiken. Wel is het belangrijk om rekening te houden met het totale verbruik en de timing van het gebruik, vooral in de winter. Maar, zoals gezegd, bij slecht weer en geen opbrengst van de pv-panelen is het de hele dag aan zetten van de jacuzzi niet verstandig, omdat daarmee de batterijen vrij snel geleegd zullen zijn.’
Hoewel het dus niet noodzakelijk is om voortdurend rekensommetjes te maken, is het wel handig om een globaal idee te hebben van het energiegebruik van de apparaten. Met de beschikbare technologie en het platform e-plushome.nl kun je als bewoner eenvoudig de verbruiksgegevens volgen en het energiegebruik optimaliseren.

Toekomstperspectief

Eplucon werkt nu aan de ontwikkeling van een zogeheten ‘Virtual Power Plant’ (VPP) op wijkniveau. ‘Wat ons betreft is het niet de bedoeling dat alle woningen straks uitgevoerd worden met 10A-aansluitingen. Dit project was vooral bedoeld om aan te tonen wat nu al kan met slim energiemanagement. In de toekomst verwachten we eerlijk gezegd veel meer van virtuele aansluitingen ofwel VPP’s.’
Het gebruik van VPP’s kan de flexibiliteit in energiegebruik en -opwekking verder vergroten. Dit vraagt samenwerking tussen energieleveranciers, netbeheerders en bewoners, vooral in nieuwbouwwijken en coöperaties. Overigens vereist dit wel dat eigenaren van woningen zich organiseren, zodat zij gesprekspartner worden in deze samenwerking. In plaats van meer kabels aan te leggen, ligt de focus bij VPP’s op betere spreiding van energie en de inzet van batterijen voor extra flexibiliteit.
Folmer vergelijkt het met asfalt: ‘Leggen we meer wegen aan, dan hebben we soms wat minder file, maar vaak ook vooral veel lege wegen. Hetzelfde geldt voor netcongestie: hebben we echt zoveel extra kabels nodig? Of vooral een betere spreiding in vraag en aanbod? De 10A-woning met zijn eigen opwek- en opslagvermogen plus voorspellende software biedt vooral dat laatste.’

Tekst: Robbert Hoeffnagel
Fotografie: Eplucon

Lees meer artikelen in het dossier Klimaat- en duurzame techniek