April 2024
Green Turtle in België is straks grootste batterij van Europa
Opvallend werk
Net over de grens bij Roermond in het Belgische Dilsen-Stokkem gaat Giga Storage een batterijpark bouwen met een opslagcapaciteit van 2.400 MWh. Het wordt de grootste energieopslag van Europa. Het batterijenpark met de naam Green Turtle krijgt een vermogen van 600 MW. Per dag kunnen de batterijen het gemiddelde energiegebruik van 330.000 gezinnen opslaan en terugleveren aan het stroomnet.
De energieopslag in Dilsen-Stokkem wordt strategisch geplaatst naast een nieuw hoogspanningsstation van 380 KV en moet een sleutelrol gaan spelen bij de energietransitie binnen België en Europa. De gekozen locatie staat in verbinding met het stroomnet in Nederland. ‘Dit initiatief zal een wezenlijke bijdrage leveren aan het energienet door opgeslagen hernieuwbare energie te leveren wanneer de zon niet schijnt en het niet waait. Dat vermindert de afhankelijkheid van kolen- en gascentrales’, stelt Ruud Nijs, algemeen directeur van Giga Storage.
Giga Storage werd opgericht in 2018 en bezit in Nederland twee energieopslagprojecten, een derde batterijpark is in ontwikkeling in Delfzijl. Giga Storage verhuurt de energieopslagcapaciteit aan grote energiebedrijven, bijvoorbeeld Eneco. Het eerste project betrof de Rhino batterij en staat bij het testcentrum van de WUR in Lelystad, direct naast het windmolenpark Neushoorntocht. Met een vermogen van 12 MW/7,5MWh was het bij oplevering in 2020 de krachtigste batterij van Nederland die ongeveer 37 minuten laadt en ontlaadt. De batterij is met name geschikt voor de frequentiemarkt – om het net op 50 hertz te kunnen houden – en voor de onbalansmarkt. In 2022 realiseerde Giga Storage in Lelystad een tweede batterij. Die heeft een vermogen van 25 MW, met een capaciteit van 50 MWh, en laadt en ontlaadt in twee uur. Deze is inzetbaar voor bedrijven die willen uitbreiden of op verzwaring wachten, maar achter in de rij moeten aansluiten. De capaciteit wordt volledig gehuurd door Eneco. Maar de grote klapper in Nederland moet straks komen in Delfzijl. Op het terrein van de failliete Aldel aluminiumfabriek wil Giga Storage bij het hoogspanningsstation opslagcapaciteit creëren van meer dan 100 MW.
720 batterijen
Voor de opslag in Dilsen-Stokkem zijn de plannen al concreter. Het batterijpark zal bestaan uit een complex met maar liefst 720 batterijen met elk een omvormer, 185 middenspanningstransformatoren en vijf hoogspanningstransformatoren met een vermogen van 1.500 MVA in totaal. Het hele complex beslaat een oppervlakte vergelijkbaar met die van vijftien voetbalvelden. De vrees dat het batterijpark een gedrocht wordt in de industriële omgeving neemt Giga Storage weg door het volledig te laten opgaan in de omgeving. In de bouwplannen is voorzien in een nieuwe natuurlijke buffer met inheemse beplanting eromheen. Ook de geluidshinder hoeft niet tot problemen te leiden, verzekert Nijs. Het geluidsniveau ter hoogte van de omliggende bewoning is lager dan 45 dB(A) overdag en 40 dB(A) ’s nachts.
Giga Storga gebruikt voornamelijk lithium-ion-batterijen. De anode van de recente batterijen is gemaakt van ijzerfosfaat in plaats van de tot nu meer gebruikte grondstof kobalt. IJzerfosfaat is ruim beschikbaar en heeft een veel hogere verbrandingsgraad. Het bedrijf kiest volgens Nijs voor dit type batterij omdat kobalt betrekkelijk schaars en duur is, maar vooral omdat een lithium-ijzer-fosfaat batterij brandveiliger is.
Lange levertijden
Voor het batterijpark in Dilsen-Stokkem is de vergunningsaanvraag ingediend en Giga Storage verwacht nog dit jaar te starten met de bouw. Nijs verwacht dat realisatie een wat langere periode in beslag zal nemen. ‘Dat heeft te maken met vergunningen en procedures, maar ook met de toeleverende industrie. Er bestaat wereldwijd een tekort aan transformatoren en omvormers. Een batterij bestaat uit drie hoofdcomponenten: de batterij zelf, een transformator die het voltage naar beneden brengt, en een omvormer die van wisselstroom gelijkstroom maakt. De hele wereld heeft die transformatoren en omvormers nodig. Als je nu een grote transformator bestelt, ben je zo anderhalf tot twee jaar verder. Als alles volgens planning verloopt, zou in 2028 de energieopslag in gebruik kunnen worden genomen.’
Door grootschalige energieopslag op strategische locaties te ontwikkelen, zullen de energieprijzen stabieler worden, verwacht Nijs. Hoewel het project in België de allergrootste batterij van Europa zal worden, is er de komende jaren nog veel meer opslagcapaciteit nodig. ‘Wij willen daarin een belangrijke rol spelen met een ambitie van 5 GW geïnstalleerd vermogen in 2030.’
Tekst: Mari van Lieshout
Fotografie: Giga Storage