Maart 2020
‘Iedereen die denkt dat solar nog overwaait, heeft niet goed opgelet’
Peter Desmet, ceo Solarclarity in Weesp:
Peter Desmet adviseert installateurs de mouwen op te stropen. Ook de komende jaren zal solar hen veel werk opleveren. Zonne-energie is razendsnel ‘gewoon’ geworden. Sterker nog, het is Nederlands vierde grootste stroombron. En dit jaar streeft het ongetwijfeld beide windstroomcategorieën voorbij. De ceo van groot-handel Solarclarity snapt dan ook niet dat er nog mensen zijn die twijfelen aan pv. Wat hem betreft is de experimentele fase allang voorbij. Nieuwe ontwikkelingen vragen de aandacht, met een hoofdrol voor sturingssoftware.
De groeisprongen van solar zijn enorm. De verwachting is dat pv-systemen dit jaar in Nederland 9.000 MW opwekken, tegen 4.400 MW eind 2018. In 2030 is dat volgens de Klimaat- en Energieverkenning van het Planbureau voor de Leefomgeving 27.000 MW. Desmet denkt eerder aan 36.000 MW, dat lijkt hem realistischer. Van al dat vermogen komt ongeveer een derde uit panelen bij huishoudens, een derde uit zonneparken en een derde uit panelen op bedrijfsdaken. Desmet gelooft dan ook heilig in projecten op residentiële daken. ‘Gebouweigenaren die zich er een beetje in verdiepen, constateren snel hoe goedkoop en makkelijk zo’n systeem eigenlijk is. Geloof mij maar, nog eventjes en een pv-paneel is net zo vanzelfsprekend als een wc.’ En aangezien er nog genoeg lege daken zijn, verwacht hij voldoende aanvragen bij de installateurs. De verkoop van panelen blijft volgens hem nog wel even een groeimarkt.
U klinkt wel heel positief
‘Zeker. Zonnepanelen hebben gedaan wat wij tien jaar geleden hoopten dat ze zouden doen: Nederland veroveren. Dankzij de kwaliteit van de systemen en het vakwerk van de installateurs liggen we op koers om het aandeel hernieuwbare energie, zoals gesteld in het Klimaatakkoord, te verwezenlijken. In 2030 moet 70 procent van de elektriciteit uit zonne- en windenergie komen. En geloof mij, het aandeel van de zon wordt groter dan dat van de wind. Panelen werken gewoon goed. Dat kunnen we nu toch wel stellen.’
Geen tijdelijke hype dus?
‘Toen we met panelen begonnen, waren we pioniers. Nu is het een mainstreambranche. Eerlijk gezegd ben ik zelf nog steeds verbaasd over hoe hard het gaat. We hebben er inmiddels bijna 2 miljoen verkocht! En voorlopig blijft de vraag stijgen. Een huis dat geen zonne-energie opwekt, wordt de komende jaren uitzondering. Kijk maar naar de woningcorporaties, die gaan nu pas los. Ze hebben jarenlang de kat uit de boom gekeken en kiezen nu voor installatie. Ook het mkb volgt gestaag. Kortom, de komende jaren zullen er nog genoeg nieuwe systemen worden geïnstalleerd. Daarnaast zijn de bestaande systemen toe aan een upgrade en vragen nieuwe technieken om uitbreidingsaankopen. Voldoende werk dus. Iedereen die denkt dat solar nog overwaait, heeft niet goed opgelet.'
‘Nog eventjes en een pv-paneel is net zo vanzelfsprekend als een wc’
Wat kunnen jullie als groothandel betekenen voor installateurs?
‘Wij speuren continu de markt af naar mogelijkheden en obstakels. Mogelijkheden vertalen wij naar concrete producten en obstakels proberen we weg te nemen. Daarbij zijn we ook afhankelijk van de informatie die installateurs ons geven. Wat bevalt hen goed en waar ondervinden ze moeilijkheden? Die laatste proberen wij op te lossen, maar dan is die wisselwerking wel nodig.’
‘Ook zie ik het als onze taak om de wet- en regelgeving nauwlettend en actief te monitoren. Er gebeurt nogal wat en de gemiddelde installateur heeft het te druk om alles te volgen. Hij of zij krijgt echter wel te maken met vragen die klanten (gaan) stellen. Via bijeenkomsten houden wij ze op de hoogte van belangrijke wijzigingen en vertalen dit ook naar concrete antwoorden op ‘lastige’ vragen. Want wat dat betreft, sta ik soms niet graag in hun schoenen.’
Over wat voor ‘lastige’ vragen heeft u het dan?
‘Het afbouwen van de salderingsregeling lijkt mij een duidelijk voorbeeld. Iedereen is al helemaal gewend aan de huidige situatie en is bang om te veranderen. Maar dat gaat, logisch genoeg, wel gebeuren. Mensen lezen hierover en schieten in een kramp. Hoe zit het dan met de terugverdientijd? Is het nog wel slim om panelen te kopen? Sommige installateurs zijn geneigd om in deze negatieve gedachtegang mee te gaan. Ik zeg dan: het is niet eng. Wanneer je je nu goed voorbereidt en slim nadenkt, ondervind je straks geen problemen. Want de oplossing is er al: opslag! Verkoopt een installateur nu panelen met saldering, straks wijzigt hij gewoon het pakket in panelen met batterij. Nogmaals, alleen maar kansen.’
Is een thuisbatterij dé oplossing voor het salderingsvraagstuk?
‘Het is zeker een stukje van de puzzel, maar volgens mij niet de belangrijkste. Een vrije energiemarkt vraagt vooral om een andere manier van denken. We zullen opgewekte energie beter moeten gaan afstemmen op gevraagde energie. Daarvoor is sturing nodig. En die meet- annex managementinstrumenten gaan het toekomstige succes van solarsystemen bepalen.’
‘Wij lanceerden onlangs bijvoorbeeld Bliq. Dat platform bestaat uit een app die zowel productie als gebruik monitort, een flexibel energiecontract, een batterij en in de toekomst koppelingen naar warmtepompen of laadpalen. Het systeem speelt automatisch in op prijsfluctuaties op de stroommarkt, waardoor energiekosten lager zullen worden. Gebruikers hoeven de wasmachine dus niet direct aan te zetten wanneer de zon schijnt. Het is andersom: wanneer de wasmachine wordt aangezet, kiest het systeem zelf de slimste stroombron: direct van de zonnepanelen, de batterij of het elektriciteitsnet.’
Dan heeft u het over software?
‘Inderdaad, de dunne draadjes. Ik weet dat niet alle installateurs daarvan houden. Gelukkig zijn er ook nog genoeg apparaten die kunnen worden geplaatst in combinatie met of als aanvulling op zonnepanelen, zoals inderdaad de batterij. Ik zie enorme mogelijkheden voor batterijtechnologie. Tot grote – en betaalbare – hoogte gestuwd door de auto-industrie. Want wat dat betreft is een elektrisch voertuig niets meer dan een batterij op wielen. En waarom die accu niet aansluiten op het stroomnet? Renault bijvoorbeeld werkt al aan Vehicle2Grid-constructies voor zijn nieuwe Zoe. Interessant voor elektrische installaties dus.’
‘Los daarvan leidt de enorme vlucht van e-auto’s tot een groeiende vraag naar laadpalen. Ook die zijn te integreren in de solarsystemen. En vergeet warmtepompen niet; allemaal installaties die kunnen meewerken aan een beter energiemanagement. Maar ja, voor de juiste aansturing is dan wel weer software nodig.’
Zijn er dan helemaal geen problemen met zonnepanelen?
‘Je doelt vast op de verzekeringsdiscussie die gaande is. Ja, er zijn enkele branden geweest en ja, veiligheid moet altijd voorop staan. Verhoudingsgewijs veroorzaken panelen veel minder calamiteiten dan andere elektrische apparaten, maar vanwege de ligging op het dak en de aanwezigheid van bijvoorbeeld brandbaar isolatiemateriaal kunnen de gevolgen wel groter zijn.’
‘Enerzijds snap ik de nervositeit dus wel. Anderzijds lijkt de ophef me wat overtrokken. Sommige verzekeraars noemen het als reden om de premie te verhogen. Plus dat ze aanvullende voorwaarden aan de installaties gaan stellen. Zo moeten grotere projecten, vanaf ongeveer 100 panelen, vooraf worden aangemeld. Ook dienen de installateurs te werken volgens Nen1010, wordt de constructie van het dak belangrijker en gaat er een externe opleveringseis gelden. Het lijkt me dat een goede installateur daar niet wakker van ligt.’
Kunnen we brand helemaal uitsluiten?
‘Minimaliseren wel. Ik hamer altijd op het belang van correct werken. Ook met zonnepanelen. Het blijft natuurlijk mensenwerk en dus is er een foutmarge. De producten zijn absoluut solide en veilig. Een zwak punt blijft echter het aankrimpen van de connectoren. Draden goed knippen en goed strippen, daar moeten installateurs hun medewerkers op blijven sturen.’
‘Dat besef is er echt wel, maar toch herhalen we die boodschap bij elke verkoop. Veiligheid is op dit moment echt een issue. Terecht of niet, we zullen eraan moeten wennen. Bijvoorbeeld dat grotere installaties alleen verzekerd worden indien geïnspecteerd. Als dat onze branche versterkt, prima toch?’
‘Verkoopt een installateur nu panelen met saldering, straks wijzigt hij gewoon het pakket in panelen met batterij’
Om welke obstakels maakt u zich wel echt zorgen?
‘Onduidelijkheid vanuit de overheid. Dat dingen veranderen, is niet erg. Zolang je de tijd krijgt om erop te anticiperen. Toen grotere solarprojecten vanwege financieringsproblemen niet konden doorgaan, ontwikkelden wij passende leaseconstructies. Nu de salderingsregeling gaat verdwijnen, ontwerpen wij managementinstrumenten om energie te sturen. Voor elk probleem is een werkbare oplossing. Maar los van ‘nieuwe’ producten is het ook ons streven om installateurs tijdig en to-the-point van informatie te voorzien. Wij hebben hier in Weesp trainingsruimten waar we met onze trainingspartners die kennisoverdracht kunnen waarmaken. Onze klanten moeten dagelijks consumenten te woord staan en wij willen niks liever dan hen daarbij helpen. Maar als beleid onduidelijk blijft, wordt het formuleren van duidelijke antwoorden wel erg lastig. Dat stagneert verdere ontwikkelingen.’
De toekomst van zonnestroom?
‘Nederland heeft nog vier kolencentrales. Eén daarvan sluit uiterlijk 2025 en de andere drie uiterlijk 2030. Onder druk van het Urgenda-vonnis mogelijk eerder. Gezien de spectaculaire groei van zonne-energie en de onafwendbare krimp van kolenstroom is het onvermijdelijk dat zonnestroom voor 2025 ook kolenstroom inhaalt. Wanneer dat gebeurt, is zonnestroom de tweede grootste bron in de Nederlandse elektriciteitsproductie. Aan ons de opgave om dit zo optimaal mogelijk in te passen in onze maatschappij en ons energiesysteem. Kom maar op!’
Uw boodschap voor installateurs?
‘Omarm de zon. Installateurs die pv afhouden – dat zijn er nog eigenaardig veel - missen de boot. En wees vooral niet bang voor problemen bij veranderingen in het werk. Die zijn van alle tijden en kunnen we samen altijd weer oplossen. Maar dan is het wel zaak om bij te blijven. Hou de ogen open en verdiep je in nieuwe ontwikkelingen. Want alleen als je de markt goed volgt, kun je de klant oprecht te woord staan. Tja, en als installeurs het kunnen verkopen, kunnen wij het leveren. Zo eerlijk ben ik dan ook wel weer.’
Tekst: Jojanneke Rodenburg
Fotografie: Arno Massee