Betere teeltresultaten

Behalve het energetisch voordeel zijn ook de betere teeltresultaten een reden om over te stappen. Stams: ‘Met onze ledtechnologie is het mogelijk te sturen met bepaalde kleuren uit het spectrum. Daardoor verbetert zowel de kwaliteit als het opbrengstvolume van het gewas. Dat recept is voor elke teelt weer anders. Doordat wij veel samenwerken met onderzoeksinstituten en universiteiten kunnen wij het lichtplan voor de teler afstemmen op de gewassen die hij teelt.’ Een ledarmatuur moet per definitie worden gekoeld, want oververhitting beïnvloedt de levensduur en de output van de lamp. Gekozen kan worden voor een passief of actief koelsysteem (bijvoorbeeld met ventilatoren). In beide gevallen stijgt de warmte naar de nok van de kas, waardoor het noodzakelijk is om zo nu en dan te luchten. Met het openen van de ramen verdwijnt niet alleen de warmte en een groot deel van de gebruikte energie naar de buitenlucht, maar ook de CO2, terwijl juist die essentieel is voor de groei van het gewas.

25 liter per minuut

Bovendien heeft een actief gekoelde lamp met ventilator volgens Oreon ook een veel groter risico om stuk te gaan en heeft de ventilator door de bewegende delen ook veel onderhoud nodig. ‘Allemaal redenen om over te stappen op actieve waterkoeling’, legt Stam uit. ‘Het water stroomt met 25 liter per minuut door een gesloten systeem, waardoor het vrij blijft van verstopping, oxidatie en algvorming. Het komt niet in contact met elektronische onderdelen, maar stroomt in de lamp langs een aluminiumplaat die de lichtbron verkoelt. Het warme water wordt opgevangen voor later hergebruik.’ Door het gebruik van de watergekoelde leds kan de teler dus licht van warmte scheiden. Minder stralingswarmte betekent minder temperatuurschommelingen, wat resulteert in een beter beheersbaar kasklimaat: stabiele luchtvochtigheid, temperatuur en CO2-waarden. Een ander voordeel is de mogelijkheid om de via de warmtewisselaar onttrokken warmte te hergebruiken. Wanneer de van de armaturen afkomstige warmte wordt hergebruikt, bestaat het waterkoelsysteem vaak uit twee gesloten watercircuits, die gescheiden worden door een warmtewisselaar. Het eerste circuit zorgt voor een constante waterstroom tussen de warmtewisselaar en de armaturen. Koel water wordt naar de ledarmaturen gepompt, waar het water de overtollige warmte van de armaturen opneemt en terugstroomt richting de warmtewisselaar. De leidingen waardoor het koelwater stroomt worden zo mogelijk onder de C-profielen gemonteerd, zodat er geen schaduwwerking optreedt. In de warmtewisselaar wordt het verwarmde water actief gekoeld door een tweede watercircuit. De warmte kan direct onder teelttafels, in groeibuizen of in een slangennet onder het gewas worden gebruikt. Ook het sproeiwater voor de planten of het water in teeltvijvers kan op koudere dagen worden verwarmd. Wanneer de warmte wordt afgevoerd kan het water in het tweede circuit uit een bassin komen of actief gekoeld worden door een dry-air cooler, chiller of een koeltoren.

Zonder aardgas

Het Westlandse bedrijf Koppert Cress dat is gespecialiseerd in de teelt van micro-groenten, is een van de eerste bedrijven in Nederland dat de watergekoelde ledarmaturen installeerde. De onttrokken warmte wordt onder de grond opgeslagen in de warmte-koude-opslag en in de winter hergebruikt om de kas te verwarmen. Voor het verwarmen en koelen van de kas maakt Koppert Cress gebruik van zonne-energie (zonneboilers), WKO, warmte uit oppervlaktewater en groene stroom. En met aardwarmte van Warmtecoöperatie Polanen, waar het bedrijf bij betrokken is, kan de Westlandse kweker het nu helemaal zonder aardgas stellen. <

Tekst: Mari van Lieshout
Fotografie: Oreon

Meer weten over de nieuwste installatietechnieken en de laatste richtlijnen?
Meld u dan nu aan voor onze gratis tweewekelijkse nieuwsbrief.