Royal HaskoningDHV ontwikkelde de kleinschalige installatie samen met het Waterschapsbedrijf Limburg en SBE Machinebouw. Het is een ontwerp op basis van twee innovaties: de aërobe korrelslibtechnologie (Nereda) van Royal HaskoningDHV en de modulaire bouwtechniek (Verdygo) van Waterschapsbedrijf Limburg. Het resultaat is een compacte, efficiënte zuiveringsinstallatie, die eenvoudig te plaatsen is en op elke plaats afvalwater kan zuiveren; stand-alone of als aanvulling op bestaande zuiveringen.
Nereda is een duurzame zuiveringstechnologie waarbij fosfaten en verontreinigingen op biologische wijze uit het rioolwater worden verwijderd. Het afvalwater van huishoudens of industrieën wordt gezuiverd door korrels die vol zitten met bacteriën. Die eten het afval op en zetten het deels om in slib. Door de korrels bezinkt het slib veel sneller en makkelijker. De technologie heeft een hoog zuiveringsrendement, verbruikt relatief weinig energie en neemt weinig ruimte in beslag, omdat er geen grote bezinktanks nodig zijn. De technologie is zo’n tien jaar geleden uitgevonden door de Technische Universiteit Delft en verder ontwikkeld in een publiek-privaat samenwerkingsverband met onder andere de Nederlandse Stichting voor Toegepast Wateronderzoek, de Nederlandse Waterschappen en Royal HaskoningDHV. De Nereda-technologie is inmiddels een succesvol exportproduct geworden.
En nu is er dus een kleinschalige (package) installatie bedacht die boeren bij droogte uitkomst biedt. De belangstelling voor de installatie is groot volgens René Noppeney, director Bioresources van Royal HaskoningDHV, met tientallen projecten in de pipeline. Het concept won de ‘de Vernufteling’, Nederlands belangrijkste ingenieursprijs. De jury was met name onder de indruk van de eenvoud van het concept. De complete installatie past in twee gestapelde containers en haalt water op een willekeurige plaats uit het riool om het ter plekke te zuiveren. Vervolgens kan het worden gebruikt om bijvoorbeeld landbouwgronden te besproeien of om verdroging in een gebied te bestrijden door het grondwater aan te vullen. Met de capaciteit is ook niks mis. Noppeney: ‘De kleine unit kan per dag 500 m³ water zuiveren, genoeg om 25 tot 30 hectare landbouwgrond te beregenen. De technologie is gebaseerd op standaardonderdelen en is ook nog eens schaalbaar.’

Intelligente sturing

De ‘schoonwaterfabriek’ hoeft niet altijd met eenzelfde debiet te draaien, de capaciteit is instelbaar op wat er op dat moment wordt gevraagd. De installatie is voorzien van intelligente sturing. Is de wens zo schoon mogelijk water te maken, bijvoorbeeld voor aanvulling van het grondwaterpeil, dan hebben de bacteriën meer tijd nodig en zal er dus minder water worden geproduceerd. Mogen of moeten er in het water meer nutriënten achterblijven, dan kan er met dezelfde installatie meer water worden geproduceerd. Bijkomend voordeel is dat de boer dan op kunstmest bespaart voor zijn gewassen.

Evenmenten

Noppeney weet nog wel meer toepassingen voor de mobiele rioolwaterzuiveringsinstallatie. De installatie kan bijvoorbeeld tijdelijk worden ingezet tijdens evenementen om zo de piekbelasting op een rioolstelsel beter te kunnen managen. Met de inzet van dergelijke kleine installaties hoeven er dan geen grote, kostbare transportriolen te worden aangelegd. Dat is vooral nuttig in regio’s die vooral ’s zomers veel toeristen trekken. ‘Als het dan ook nog zo is dat de benedenstroomse bestaande zuivering een capaciteitsprobleem heeft, omdat bijvoorbeeld de bevolking is gegroeid, dan sla je twee vliegen in een klap. Je plaatst er een stukje zuiveringscapaciteit bovenstrooms bij én je doet aan droogtebestrijding. En het mooie is ook nog: je voert het slib terug het riool in, dus je hebt niet te maken met slibtransport. Al met al een elegante oplossing.’

Fosfaatverwijdering

Kijkend naar de belangstelling en lopende aanvragen voor de Package Nereda verwacht Noppeney dat volgend jaar op vele plekken installaties in bedrijf zijn. In het noorden van Engeland draait inmiddels de eerste Package Nereda. ‘Daar wordt de installatie niet ingezet voor droogtebestrijding maar is fosfaatverwijdering de drijfveer. Alle Engelse waterbedrijven hebben de opdracht om fosfaat te verwijderen, ook in landelijke gebieden. Dat lukt met traditionele zuiveringstechnieken niet altijd, of je zou heel veel chemicaliën moeten toevoegen. Dat is niet duurzaam. Ook in die situatie is ons Nereda-concept een mooie oplossing,’ aldus Noppeney.