Nieuwe, landelijke rekenmethode

In 2017 vroeg netbeheerder Liander al aandacht van de installateurs voor het gelijkmatig verdelen van de belasting van onze netten. De netbeheerders hebben nu een landelijk eenduidig en uniform beleid met elkaar opgesteld voor het gelijkmatig verdelen van de 3-fasen aansluitingen.

Netbeheerders hebben de taak om te zorgen voor een goede spanningskwaliteit, waar een evenredige verdeling (symmetrie) over de verschillende fasen van onze netten een onderdeel van is. In het verleden waren de meeste huisaansluitingen uitgevoerd als 1-fase aansluiting. De netbeheerder zorgde voor een goede verdeling over de kabel door naast elkaar gelegen adressen op een andere fase aan te sluiten. Tegenwoordig zijn er steeds meer 3-fasen aansluitingen, waar de verdeling in de groepenkast van de klant gemaakt wordt. Meestal gaat dit goed, maar niet altijd.

Asymmetrie

Asymmetrie (ongelijke verdeling) in het elektriciteitsnet ontstaat als belasting en/of opwek niet goed over de 3-fasen verdeeld zijn. Lichte asymmetrie is in laagspanningsnetten normaal en vormt meestal geen probleem. Als de verschillen tussen de fasen te groot worden, kan dit echter leiden tot spanningsproblemen en overbelasting in het elektriciteitsnet.
Door de energietransitie worden laagspanningsnetten steeds zwaarder belast. Aandacht voor een goede faseverdeling wordt daarom steeds belangrijker. Ook ontstaan er soms problemen als identieke meterkasten en elektrische installaties worden toegepast bij projectmatige nieuwbouw, renovatie of verduurzaming. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld de zonnepanelen van alle woningen in een project aangesloten zijn op dezelfde fase. Voorbeelden van situaties waar problemen ontstaan, zijn projectmatige nieuwbouw, renovatie of verduurzaming waarbij de verdeling van belasting/opwek over de fasen van elke woning identiek is.

Aansluiten

Als de klant een nieuwe of bestaande 3-fasen aansluiting heeft, moet in de groepenkast de belasting zoveel mogelijk over de 3-fasen worden verdeeld. Dit geldt met name voor apparaten met een groot vermogen die gelijktijdig ingeschakeld zijn. Zo wordt het laagspanningsnet optimaal benut en wordt de kans op uitschakeling in de meterkast geminimaliseerd.
Om tot een goede faseverdeling te komen hebben de landelijke netbeheerders een app/webapplicatie voor installateurs ontwikkeld. Na het invoeren van het huisnummer wordt aangegeven op welke fase de 1-fase omvormers voor zonnepanelen aangesloten moeten worden. Dit zorgt ervoor dat zonnepanelen van naastliggende woningen op verschillende fasen worden aangesloten. Hetzelfde geldt voor het aansluiten van warmtepompen.

Rekenmethode

Voor het bepalen van de fasevolgorde, de aansluitfase of de pv-voorkeursfase dient de volgende methode te worden toegepast:

Stappen voor de berekening
1. Neem het huisnummer,
2. Zet de eventuele toevoeging om in een cijfer,
3. Tel de twee bij elkaar op,
4. Deel door 3,
5. Bepaal het restgetal,
6. Selecteer de juiste fasevolgorde uit tabel 1.

De eventuele toevoeging moet worden omgezet in een cijfer:

Letters

A, D, G, J, M, P, S, V, Y = 1
B, E, H, K, N, Q, T, W, Z = 2
C, F, I, L, O, R, U, X = 3

Romeinse cijfers

I = 1, II = 2, III = 3, IV = 4, V = 5, VI = 6 enzovoort

Overige

hs = 0, bg = 0, sous = 2

Voorbeeld

Een woning met als huisnummer 16a:
huisnummer = 16
toevoeging a = 1
16 + 1 = 17
17 / 3 = 5,6667

rest = …, 6667

Voorkeursfase = L2

Huisnummer onbekend

Bij in aanbouw zijnde woningen zijn de huisnummers altijd bekend (dit is een voorwaarde voor het aanvragen van een aansluiting). Bij onbemande objecten is het huisnummer vaak niet bekend. In dat geval wordt het dichtstbijzijnde huisnummer gebruikt voor de berekening.

Hoogbouw

In geval van projectmatige hoogbouw dient u contact op te nemen met uw netbeheerder.

Tekst: Werkgroep Aansluitingen Elektra, gezamenlijke Netbeheerders
Fotografie: iStock, Linda Kindt

Lees meer artikelen in het dossier Laagspanningsinstallaties

Nieuwe, ­landelijke ­rekenmethode