Mei 2023

Nieuwe perspectieven dankzij digitale technologieën

NFC, AR en AI bieden installateur kansen

De laatste jaren zijn veel nieuwe digitale technologieën beschikbaar gekomen die een grote impact op het werk van installateurs kunnen hebben. Laten we er drie uitpakken: near field communication (NFC), augmented reality (AR) en artificial intelligence (AI). De voordelen kunnen enorm zijn, maar dan moeten we deze technieken wel op een slimme manier toepassen.

Laten we beginnen met augmented reality. AR wordt nog wel eens verward met VR ofwel virtual reality. Waar we met een VR-bril volledig opgaan in een geheel virtuele wereld met avatars en dergelijke, blijven we bij AR veel dichter bij huis. AR-technologie legt namelijk door de computer gegenereerde beelden over de echte wereld heen. Die laag kan bijvoorbeeld bestaan uit tekstuele informatie of een route die verschillende werkzaamheden aan een installatie aangeven. Deze informatie kan zowel met een gewone smartphone als met een speciale AR-bril op de werkelijkheid worden geprojecteerd.

NFC maakt veilige en efficiënte authenticatie tussen apparaten mogelijk

Onderhoud

De mogelijkheden van AR in de dagelijkse praktijk liggen met name op het gebied van onderhoud. Een van de grootste voordelen van het gebruik van AR tijdens onderhoud is verbeterde nauwkeurigheid. Doordat AR virtuele beelden op de echte wereld legt, heeft een monteur een beter idee van de onderdelen of componenten van een installatie waaraan moet worden gewerkt. Bij het uitvoeren van reparaties of vervangingen is dan precies te zien waar de componenten zich bevinden en hoe ze in elkaar passen.
Daarnaast kan AR helpen bij het versnellen van onderhoudstaken. Door monteurs realtime informatie over het functioneren van een installatie te bieden, helpt AR hen om snel problemen te identificeren en onderhoud of reparaties of onderhoud uit te voeren.
Dit biedt direct nog een voordeel: minder downtime. Door sneller problemen te identificeren en op te lossen, zorgt de monteur ervoor dat de systemen van de klant zo snel mogelijk weer naar behoren functioneren en operationeel zijn. Dit is vooral belangrijk in sectoren waar downtime erg kostbaar is, zoals bij industriële productie of in de zorg.
AR kan tenslotte ook een waardevolle tool zijn voor het opleiden van nieuwe monteurs of het verder verdiepen van de kennis van ervaren installateurs. Door een virtuele, interactieve omgeving te bieden, kan AR cursisten helpen om in een veilige en gecontroleerde omgeving te leren hoe ze nieuwe taken en technieken moeten uitvoeren. Dit vermindert het risico op ongevallen of fouten in de echte wereld.

Mondjesmaat

Augmented reality is zonder twijfel een waardevolle tool voor installateurs, vooral bij onderhoudswerkzaamheden. Toch zien we het gebruik in de praktijk nog maar mondjesmaat. Het zijn met name grote en complexe installaties waar we nu de eerste toepassingen zien. In het buitenland zijn er ook toepassingen bij bijvoorbeeld nucleaire installaties en in de militaire industrie.
Naast onderhoud kan AR ook een belangrijke rol spelen bij het opbouwen of inregelen van een complexe, nieuwe installatie, juist als de installatie ook nieuw is voor de installateur. Dat soort toepassingen zien we nog nauwelijks. De meeste toepassingen zitten in de wereld van het onderhoud. Van het verbeteren van de nauwkeurigheid en het versnellen van taken tot het verminderen van downtime en het verbeteren van training, AR kan helpen om onderhoud efficiënter en effectiever te maken.

NFC

Near field communication (NFC) is een technologie die al een tijdje bestaat, maar pas sinds kort meer aandacht krijgt in de installatiewereld. NFC is een draadloze communicatietechnologie die gegevensoverdracht mogelijk maakt tussen apparaten die zich dicht bij elkaar bevinden. Dat biedt installateurs interessante mogelijkheden.
Een van de belangrijkste voordelen van NFC is de mogelijkheid om het proces van koppelen en configureren van apparaten te vereenvoudigen. Met NFC kunnen installateurs eenvoudig apparaten koppelen door ze dicht bij elkaar te houden, wat tijd en moeite bespaart. Hierbij kan bijvoorbeeld een installatiescript worden overgezet van het ene naar het andere apparaat. Dit is bijvoorbeeld handig in situaties waarin grotere aantallen apparaten moeten worden gekoppeld. Elke keer handmatig koppelen en configureren is dan niet langer nodig.
NFC heeft ingebouwde beveiligingsfuncties die ongeautoriseerde toegang tot apparaten helpen voorkomen. Dit is vooral belangrijk voor installateurs die verantwoordelijk zijn voor de beveiliging van systemen en apparaten, of die werken aan installaties waarvan belangrijk is dat ongeoorloofde toegang wordt voorkomen. NFC maakt veilige authenticatie tussen apparaten mogelijk, zodat alleen geautoriseerde apparaten met elkaar kunnen communiceren. Het risico op beveiligingsinbreuken wordt hierdoor verkleind. Ook kan de toegang die een installateur tot een beveiligde installatie nodig heeft via NFC worden geregeld. Denk dan aan een app op een smartphone of smartwatch, die via NFC de toegang regelt die een installateur tot een installatie krijgt. Ook is het mogelijk dat slechts bepaalde delen van de omkasting van de installatie door de installateur geopend kunnen worden, terwijl andere delen gesloten blijven.
NFC-technologie kan dus helpen efficiënter te werken. Met NFC-compatibele apparaten kunnen installateurs eenvoudig toegang krijgen tot systeeminformatie, firmware bijwerken en diagnoses uitvoeren zonder fysiek verbinding te hoeven maken met het systeem. Dit bespaart niet alleen tijd, maar verkleint ook de kans op fouten en minimaliseert de behoefte aan extra apparatuur. Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarbij systemen in het veld op meerdere locaties zijn opgesteld en die met enige regelmaat door een installateur of servicemonteur moet worden uitgelezen. In plaats van alle kasten een voor een te moeten openen, kan veel tijdwinst worden geboekt als de servicemonteur simpelweg een van NFC voorziene smartphone bij de systeemkast houdt en na een melding dat de communicatie gelukt is, weer verder kan.
Ten slotte kan NFC de klantervaring verbeteren door het voor hen gemakkelijker te maken om te communiceren met geïnstalleerde apparaten. Met NFC-compatibele apparaten hebben klanten gemakkelijk toegang tot informatie over het apparaat en kunnen zij bijvoorbeeld instellingen waarvoor ze rechten hebben gekregen, aanpassen.

AI

Dan artificial intelligence, ofwel kunstmatige intelligentie. AI is de laatste maanden uitgegroeid tot een ware rage waarmee in tal van beroepen en branches wordt geëxperimenteerd. Dit is met name te danken aan ChatGPT, de AI-tool van het bedrijf OpenAI. Er zijn echter nog allerlei andere vormen van AI en tools op basis van AI die het dagelijks werk kunnen vereenvoudigen en veranderen.
Zo kan AI installateurs helpen efficiënter te werken door repetitieve taken te automatiseren, het risico op fouten te verkleinen en tijd vrij te maken voor complexere taken. Denk aan het realtime monitoren en analyseren van gegevens, waardoor inzicht wordt verkregen in hoe systemen presteren en potentiële problemen kunnen worden geïdentificeerd, voordat ze uitgroeien tot daadwerkelijke storingen. Dit is mogelijk door – bijvoorbeeld – meetdata over een installatie te verzamelen en door een AI-tool te laten analyseren. Het gaat dan vaak om enorme hoeveelheden data, te veel om zelf handmatig te onderzoeken. AI heeft daar echter geen enkele moeite mee en kan relatief snel vaststellen of er nuttige informatie in al die data zit. Het vastleggen van gegevens of het toegang krijgen tot meetdata van de klant is dan uiteraard wel cruciaal.
AI kan ook helpen het risico op ongevallen en verwondingen bij installateurs te verkleinen. Kunstmatige intelligentie kan bijvoorbeeld worden gebruikt om het gedrag van werknemers en machines te monitoren en potentiële veiligheidsrisico’s te identificeren. Denk aan medewerkers die niet de juiste veiligheidsuitrusting dragen of in gevaarlijke omstandigheden werken. Ook kan AI worden ingezet om zware machines en apparatuur te besturen en de toegang tot de fysieke ruimte rondom – bijvoorbeeld een robot – te bewaken.

AI kan helpen efficiënter te werken door repetitieve taken te automatiseren

Nieuwe diensten

Tenslotte nog een laatste toepassing van AI: data gebruiken voor een betere klantervaring. Dit is mogelijk doordat AI razendsnel grote hoeveelheden data kan verwerken waardoor min of meer realtime inzicht ontstaat in het gedrag van een installatie. Op deze manier kunnen installateurs nieuwe en al of niet betaalde diensten ontwikkelen om klanten te ondersteunen.
Door de mogelijkheden van nieuwe technologieën goed te onderzoeken, kunnen installateurs hun werkzaamheden verder verbeteren en veiliger maken. Maar wat voor AI geldt, gaat ook op voor AR en NFC: ze bieden erg interessante kansen om potentieel zeer winstgevende nieuwe diensten mee te ontwikkelen.

Tekst: Robbert Hoeffnagel
Fotografie: iStock