April 2016
De ideale installatie
Minder geluid, minder energie, minder gesleutel
Al vele jaren is de kwaliteit van het binnenklimaat een veelbesproken onderwerp. Vooral de luchtkwaliteit in woningen en scholen bleek keer op keer ver onder de maat te zijn. Maar fabrikanten hebben de handschoen opgepakt en het tij lijkt nu toch echt te keren. Veel producenten van ventilatiesystemen komen met slimme innovaties. Comfort, plug&play en kennisoverdracht vormen daarbij de leidraad. Op pagina 24 en 25 de belangrijkste innovaties in de bestaande bouw, nieuwbouw en utiliteit.
Bestaande woningen
S&P Holland introduceerde in Utrecht haar nieuwe ventilatiesysteem: Ozeo Ecowatt CO2. Een energiezuinige en erg stille mechanische ventilatiebox voor woningbouw. De energiezuinige gelijkstroommotor doet haar werk geruisloos. De compacte woonhuisventilatiebox is voorzien van vier aansluitingen van Ø 125 mm voor afzuiging. Wat deze box vooral interessant maakt is de mogelijkheid de aansluitingen op de box te draaien en zo een makkelijke aansluiting te maken. Hiermee worden onnodige bochten in het kanaalwerk voorkomen en de luchtweerstand beperkt.
Voor welk ventilatiesysteem ook wordt gekozen, de ventilatielucht moet altijd – het liefst zo efficiënt en stil mogelijk – worden getransporteerd. Ubbink glom van trots bij het tonen van het modulaire Air Excellent-luchtverdeelsysteem. Het is toepasbaar in alle gangbare mechanische ventilatiesystemen met of zonder wtw, en voor vraaggestuurd en niet-vraaggestuurd ventileren. Door de flexibele ventilatiekanalen en vele hulpstukken zijn er eigenlijk geen beperkingen bij de montage. Ronde en halfronde kanalen kunnen ook met elkaar worden gecombineerd.
Nieuw is de kunststofluchtverdeelkast met acht of zestien aansluitingen, geschikt voor alle maten Air Excellent-kanalen. De restrictiering met twaalf uitneembare ringen is van binnenuit toegankelijk, wat bij renovatie weer aanpassingsgemak oplevert.
Als we het optimum qua prestaties al bereikt hebben, moeten we het maar in de vormgeving zoeken, moeten ze bij Brink hebben gedacht bij het ontwerp van de Air 70. Dit is een decentraal ventilatietoestel met wtw. Brink claimt het stilste decentrale toestel op de markt te hebben en er zijn geen luchtkanalen nodig.
Hierdoor is de Air 70 vooral geschikt voor het ventileren van op zichzelf staande ruimten. Het toestel is volledig in de buitenmuur in te bouwen. De toe- en afvoer van de ventilatielucht gaat rechtstreeks door de gevel. Via de ingebouwde warmtewisselaar wordt de verse lucht die naar binnen wordt geblazen opgewarmd door de gebruikte en warme lucht die uit de ruimte wordt gezogen. Zo is er nauwelijks warmteverlies en toch altijd gezonde ventilatie. Het toestel is zeer geschikt voor renovatietoepassingen, verbouwing of compacte nieuwbouwwoningen. We kenden de techniek al, maar de vormgeving is nieuw. De vakjury van de VSK Awards noemde de Air 70 'bijna een schilderij' aan de wand.
Nog een interessant decentraal systeem: De Zehnder ComfoSpot 50, de ideale oplossing voor individuele kamers en kleinere wooneenheden, zo stelt de fabrikant. De compacte units zijn gemakkelijk en zonder ingrijpende renovatie te installeren. Voor gebruiksgemak is het bedieningselement in de unit geïntegreerd. Het grote voordeel is de unieke enthalpiewisselaar. Deze onttrekt niet alleen de warmte uit de lucht maar ook vocht. Hierdoor ontstaat geen condens en blijft de gevel schoon.
Utiliteit
Systemair is een van de bedrijven die erg actief is op het gebied van kennisoverdracht. De onderneming is onder andere binnen branchevereniging VLA betrokken bij richtlijnen voor ontwerp en beheer van ventilatiesystemen. 'Dit voorjaar starten we ook met ons 'kenniscafé', vertelt Bianca Luigjes van Systemair. 'In Waalwijk zullen we met enige regelmaat informatiebijeenkomsten organiseren. We merken bijvoorbeeld dat de consequenties die de invoering van het Ecodesign met zich meebrengt onder installateurs nog niet echt bekend zijn. In onze kennissessies zal dit een onderwerp zijn dat we regelmatig op de agenda zetten.'
Steeds vaker kiezen opdrachtgevers voor renovatie in plaats van nieuw. Dat pakt volgens Luigjes qua duurzaamheid vaak zelfs gunstiger uit. 'Met Ecode-sign kunnen we onze systemen daar heel mooi in toepassen. Aan de informatiebijeenkomst worden ook rondleidingen in de fabriek gekoppeld. In Brabant worden de LBK's van Holland Heating – sinds eind vorig jaar onderdeel van Systemair – op maat gemaakt en uiteraard plug&play afgeleverd.'
Nog een typische plug&play-speler is Soler & Palau. Tijdens VSK 2016 memoreerde de fabrikant trots dat dankzij het plug&play-concept zeer snel twee grote LBK's voor de nieuwbouw van de International School Utrecht konden worden opgeleverd. Deze school heeft een oppervlakte 2.000 m2, verdeeld over twee bouwlagen. Tussen opdracht en oplevering zaten slechts tien weken. Een tijd waarbinnen gerekend, ontworpen, gefabriceerd en gemonteerd moest worden. De installateur kon gelijk aan de slag met het aansluiten van de kanalen, het waterzijdige deel en de elektra.
Ook Mark zet hoog in op plug&play. Zoals onlangs met de installatie in het nieuwe studentenwooncomplex AmstelHome. Met vijf luchtbehandelingskasten van elk 14.000 m³/h zorgt Mark Climate Technology voor een maximale hoeveelheid verse lucht van 70.000 m³/h. Doordat de luchtstroom bij de roosters kan worden ingesteld, is er een optimale afstelling mogelijk waarbij de hoeveelheid verse lucht maximaal is en de mate van geluid minimaal. De Airstream plug&play wtw-unit heeft een tegenstroomwisselaar met een rendement van 90 procent. Door dit hoge rendement is in de meeste gevallen geen naverwarming nodig. Fabrikanten worden steeds uitgedaagd de benodigde ventilatiedebieten te bereiken met behoud van comfort. Een enkele component van een ventilatiesysteem kan zeer bepalend blijken voor de mate van comfort. Een slim product is het Plafair-luchtverdeelpaneel van BLT Luchttechniek. Het paneel heeft een geheel vlakke onderzijde en zorgt toch voor een tochtvrije luchtverdeling. Doordat de gehele onderzijde van het Plafair-paneel luchtdoorlatend is ontstaat een gelijkmatig uitblaaspatroon met een zeer lage luchtsnelheid. Het paneel is ontwikkeld voor toepassing in combinatie met systeemplafonds.
Nieuwbouwwoningen
Wie nu werkelijk het stilste ventilatiesysteem aanbiedt, zou toch eindelijk eens objectief moeten worden vastgesteld. De fabrikanten schreeuwen om het hardst dat zij de stilste hebben. Zoals Zehnder bij haar nieuwe ComfoAirQ, de eerste modulerende ventilatie-unit met wtw. Geïntegreerde sensortechniek zorgt ervoor dat de temperatuur van de toegevoerde lucht zich continu aanpast aan de omstandigheden, in de woning. Het is een systeem dat overigens ook goed geschikt is voor goed geïsoleerde bestaande woningen. Een goede ventilatie is dan essentieel voor gezondheid en behoud van de woning. Het toestel is nog geen 60 cm breed en is eenvoudig weg te werken in een keukenkast of berging. De ventilatoren die de toe- en afvoerlucht regelen zijn energiezuinig en worden met DIP-switches zowel 's zomers als in het stookseizoen. Een slimme regeling zorgt automatisch voor het beste binnen- klimaat bij verschillende weersinvloeden. Een zuinig systeem door onder meer de regeltechniek FlowControl en een nieuw ontwikkelde warmtewisselaar.
De unit heeft een klein programmaatje dat de installateur in vier eenvoudige stappen door het hele proces leidt. Verkeerd inregelen en onbalans zijn daarmee uitgesloten.
Orcon introduceerde tijdens de vakbeurs een nieuwe compacte balansventilator met hr-wtw. Het nieuwe HRC 225-toestel is ontwikkeld voor kleine woningen waar weinig installatieruimte beschikbaar is. Door de geïntegreerde wtw en een intelligente regeling zorgt het toestel volledig automatisch voor voldoende verse, gefilterde én voorverwarmde lucht in de woning.
Het is een systeem dat overigens ook goed geschikt is voor goed geïsoleerde bestaande woningen. Een goede ventilatie is dan essentieel voor gezondheid en behoud van de woning. Het toestel is nog geen 60 cm breed en is eenvoudig weg te werken in een keukenkast of berging. De ventilatoren die de toe- en afvoerlucht regelen zijn energiezuinig en worden met DIP-switches eenmalig ingesteld op de gevraagde lucht- hoeveelheid. Door warmteterugwinning met een hoog thermisch rendement wordt het comfort in de woning sterk verbeterd. Omdat geen ventilatieroosters in de gevel nodig zijn, dringt geen geluid van buiten binnen. Daarnaast gaat het toestel koudeval en tocht in de woning tegen.
De HRC is standaard voorzien van een 100 procent bypass die ervoor zorgt dat de woning niet verder opwarmt in de zomer, door gedurende de nacht koelere lucht in te blazen. Het toestel is draadloos te bedienen met een afstandsbediening of COr-bedieningssensor.
Tekst: Mari van Lieshout
Fotografie: Eric de Vries, industrie