Oktober 2011
Elektrisch vervoer schept nieuwe kansen
De uitstoot van CO2 is significant minder dan bij benzine- of dieselauto’s. Elektrisch vervoer lijkt dus een belangrijke markt te worden, zeer aantrekkelijk voor installateurs.
Elektrisch vervoer wint terrein en de opslag van duurzame energie begint volwassen te worden. De vraag naar oplaadpunten en het onderhoud van de elektromotoren zal dus ook stijgen. Voeg daarbij het feit dat elektriciteit steeds meer decentraal wordt opgewekt, waardoor er meer behoefte ontstaat aan zogeheten smart grids, en er begint zich voor de e-installateur een interessante markt af te tekenen.
Bij de verduurzaming van woning- en utiliteitsbouw speelt elektriciteit een cruciale rol. In 2011 is 20 procent van de energieopwekking elektrisch; in 2050 zal dat maar liefst 80 procent zijn. Doordat er meer gebruik wordt gemaakt van elektriciteit, wordt ook het aantal E-stromen groter. Hierbij treedt een aantal knelpunten op, zoals het koppelen van vraag en aanbod, het transport en opslag van elektriciteit. Een smart grid kan hier een oplossing bieden. De ontwikkelingen op dit vlak gaan bijzonder hard.
Tijdens de UNETO-VNI-regiobijeenkomsten afgelopen zomer verzorgde Peter Hafkamp van IWO (zie kader) een van de sessies. ‘De opkomende markt van elektrisch vervoer biedt kansen voor de E-installateur’, zo hield hij de zaal voor. ‘Niet alleen zijn alle autofabrikanten bezig met elektrisch vervoer of hybride modellen. Ook is er een grote push vanuit zuidoost Azië. In die regio zijn volop kolen beschikbaar en is elektriciteit daar dus volop verkrijgbaar. Daarbij komt dat Europa nieuwe maatregelen zal nemen om de afhankelijkheid van olie te verminderen en het steeds moeilijker wordt de luchtkwaliteit in steden op een aanvaardbaar niveau te houden. Europa heeft onlangs al nieuwe maatregelen aangekondigd om energie-efficiënte maatregelen te stimuleren. En uiteraard is elektrisch vervoer energetisch aantrekkelijk. De uitstoot van CO2 is significant minder dan bij benzine- of dieselauto’s. Elektrisch vervoer lijkt dus een belangrijke markt te worden, die aantrekkelijk is voor installateurs.
Accu
Cruciaal in de prestatie van de elektrische auto is de accu. Het vermogen van de accu en de snelheid van laden spelen een grote rol bij de acceptatie hiervan. De ontwikkelingen op dit vlak gaan snel. ‘De meest gebruikte accu op dit moment is de lithiumaccu. Deze is sterk verbeterd in de afgelopen tien jaar. Lithium is nu vooral beschikbaar in de grote zoutvlakten in China, maar ook de oceanen zitten er vol mee. De techniek om uit zeewater lithium te winnen wordt steeds rendabeler, waardoor dit een aantrekkelijke optie begint te worden. Maar ook zonder dit lithium is er nu voldoende voorraad om een miljard auto’s te produceren.’
Het voordeel van de lithiumaccu is dat hij licht is en veel energie kan transporteren. Alternatieve accu’s zitten op de helft van het rendement en zijn tien keer zo zwaar. Die vormen dus geen goed alternatief. Een ander voordeel van de lithiumbatterij is dat de laadtijd veel sneller is dan de concurrentie, tot wel honderd keer. ‘Het record staat op 4 s, maar dan heb je wel heel veel vermogen nodig. Dat plaats je niet graag langs de snelweg’, grapt Hafkamp. ‘Maar de echt lange wachttijden zijn nu echt wel voorbij. Met een kopje koffie is de accu weer vol. Die techniek is nu beschikbaar.
|
INSTITUUT VOOR WETENSCHAP EN ONTWIKKELING
Het IWO is het ‘Instituut voor Wetenschap en Ontwikkeling’. De stichting werd opgericht in 1994. Het is een ongebonden organisatie voor duurzaamheid en ontwikkeling, die expertise mobiliseert en wetenschap ondersteunt. project is een besloten vennootschap, voortgekomen uit de stichting. Project levert experts aan partners. Projectpartners zijn onder meer Alliander, ECN, Enexis, HAN, Kema, Movares, NDLA, TNO en UNETO-VNI.
|
Opladen
Elektrische voertuigen worden geleverd met een verloop naar een normale tweepuntstekker. Autoproducenten, toeleveranciers en energiebedrijven hebben afspraken gemaakt over gebruik van een standaardstekker. Maar op Europees vlak is er nog geen harmonisatie in de normalisatie van de standaardstekker. Terwijl Nederland en Duitsland de Mennekes-stekker als standaard hebben, kiezen Frankrijk en Italië voor een andere stekker. Waarschijnlijk moet iedereen straks dus weer met een verloopstuk naar de vakantiebestemming.
Smart grids zijn er in uiteenlopende maten. Het aanbod van vraag en aanbod van elektriciteit wordt nu geregeld door energieleveranciers. Maar als iedereen straks decentraal energie produceert, moeten vraag en aanbod nog steeds op elkaar zijn afgestemd. Smart grids bieden hier een oplossing. ‘Een smart grid meet niet alleen het gewenste en beschikbare vermogen, het kan vraag- en aanbodzijde ook besturen’, aldus Hafkamp.
‘Een toekomstig huis zal voor energieopwekking beschikken over zonnepanelen en windenergie. De elektriciteit die dat oplevert, kan vervolgens worden gebruikt voor de verwarming, verlichting en ventilatie van het huis, maar ook voor elektrische apparatuur en natuurlijk het opladen van voertuigen, zoals auto’s en scooters. Om dit allemaal te koppelen en te sturen is een Electric Energy Control Center nodig, een zogenoemd nanogrid dat vraag en aanbod regelt. Voordeel van een smart grid is dat bij de conversie van gelijkspanning naar wisselspanning geen energieverlies optreedt. Dat is nu wel het geval. ‘Allemaal kansen voor de installateur. En dan heb ik het nog niet eens over de datacenters in het bedrijfsleven, want daar worden smart grids al volop toegepast.’
Toepassingen
Een groeimarkt dus voor de E-installateur. Er zullen de komende jaren enorm veel laadpalen moeten worden geplaatst, zowel langs de snelweg, als in steden als bij consumenten thuis. Ook het feit dat de auto op elektriciteit rijdt, betekent dat er kansen ontstaan voor installateurs bij het onderhoud van dit type auto’s. En ten slotte zal er een enorme vraag komen naar (micro) warmtekrachtkoppelingen. Want uiteindelijk moet de via zonnepanelen gevangen energie ook worden omgezet in elektriciteit voor de auto. Maar er is nog veel meer gaande in deze markt, dat interessant is voor de installateur. Want bij de oplaadpunten horen bijvoorbeeld ook contactdozen, snoeren, beveiliging, communicatie, servicediensten en metingen. Grote kansen voor de E-installateur, benadrukt Hafkamp. ‘Het is complexe materie, die niet door iedereen snel kan worden opgepakt. Het inregelen van bijvoorbeeld een smart grid, is typisch iets voor een E-installateur. Maar er is wel veel aanvullende kennis nodig om die rol goed te kunnen vervullen. Installateurs zullen zich daarom moeten laten (om)scholen om kennis te nemen van de benodigde installatieconcepten en de aanvullende installatienormen.
|
ALLEEN NOG VRIJSTELLING VOOR ZEER SCHONE AUTO'S
Staatssecretaris Weekers heeft aangegeven dat alleen nog auto’s met een uitstoot van minder dan 0,50 kg CO2/km worden vrijgesteld van wegenbelasting, BPM en fiscale bijtelling. Hierdoor wordt elektrisch rijden in nederland aantrekkelijk voor leaserijders, wat een grote stijging van de verkoop kan betekenen.
|
Tekst: Yvonne Keijzers
Fotografie: Herbert Wiggerman