Monteur Mark Wegkamp van Niemeijer Installatietechniek laat de emotica-computer zien waar gegevens over gebruik en opbrengst worden opgeslagen en gedeeld met woningbouwvereniging Lefier.

Monitoren

Minstens zo belangrijk als de oplevering van het project is de ervaring die woningcorporatie Lefier hiermee op doet. Zowel bewonerservaringen als installatie-technische parameters worden voortdurend gemonitord en meegenomen in toekomstige projecten. Installatietechnische gegevens over de opgewekte energie worden centraal opgeslagen. Alle gegevens zijn op afstand uit te lezen en eventuele problemen in de installatie worden waarschijnlijk al opgemerkt voordat de bewoner merkt dat er geen warm water uit de kraan komt, of de verwarming niet aanslaat.

De woningen in de wijk Daalkampen II zijn voorzien van pv- en thermische zonnepanelen (Schüco). Alle vrijgekomen warmte wordt opgevangen en opgeslagen. Wanneer de zon het echt laat afweten springt de warmtepompinstallatie van Hautec bij. Ook zorgt deze warmtepomp voor het koelen van de begane grond van de woning. Het energieconcept werd ontworpen door installatiebedrijf Niemeijer, in samenwerking met hr-Actiefhuis, een onderdeel van Ballast Nedam Bouw. Niemeijer Installatietechniek legde de installatie aan.

De Jaga Low-H2O-convectoren zorgen op de begane grond en op de verdieping voor warmte en ventilatie. Het  CO₂-gehalte  wordt gemeten en bij een te hoge concentratie wordt de ruimte automatisch geventileerd. Dit geldt zowel voor de begane grond als voor de verdieping. Elke woning is voorzien van een 80 m diepe individuele verticale bodemwarmtewisselaar waarmee warmte en koude met de bodem wordt uitgewisseld. De warmte wordt opgeslagen in een buffervat van 300 liter dat staat opgesteld op zolder. Het jaarlijkse energiegebruik van een woning is berekend op 3.000 kWh. Alles wat de bewoners meer gebruiken, wordt via het net geleverd.

Emotica

Lefier evalueert de komende vijf jaar het energiegebruik en de ervaringen van bewoners. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een zogeheten emotica-computer, waarmee de gegevens worden uitgelezen. Bewoners krijgen zelf ook inzicht in hun energiegebruik via een webportal. Zij kunnen hier eveneens een aantal parameters aangeven, bijvoorbeeld dat ze op vakantie gaan. In dat geval wordt de installatie op afstand op een zuinige stand gezet.

De metingen zijn belangrijk voor onder andere de verschillende koppelingen tussen onder meer de vloerverwarming, convectoren en warmtepomp. Temperatuurmeters en -sensoren in de ruimten meten of de temperatuur boven of beneden de gevraagde temperatuur komt. Bewoners kunnen de temperatuur 3 °C boven of onder de richttemperatuur instellen. De benedenruimte is standaard ingesteld op 20 °C, voor de slaapkamers is 14 °C de standaardwaarde. Mocht iemand ziek zijn, dan kan de temperatuur twee uur lang worden verhoogd naar 20 °C, zodat de zieke in een verwarmde kamer verblijft. Ook kunnen bewoners, via het domoticasysteem, met een schakelaar de ruimten extra ventileren. Ook dit vindt plaats met de Jaga-convectoren. Ventileren is zowel op de begane grond als op de bovenverdieping mogelijk. De besturingstechniek is samengesteld uit standaardproducten. Volgens directeur Ruud Klopstra van Niemeijer Installatietechniek, is het vooral de koppeling tussen de diverse componenten die het project uniek maken.

Bij de Ecocredo-woningen is bewust gebruikgemaakt van componenten die zich in de praktijk al hebben bewezen. Het bijzondere van dit project is de integratie van alle systemen.

Zonnepanelen

Bij aankomst kan het niemand ontgaan dat het bij de woningen in Borger om wooneenheden gaat waar energie duurzaam wordt opgewekt. Alle daken van de woningen zijn volledig bedekt met pv- en thermische panelen. Warm water wordt geleverd door een boiler die standaard op 48 °C wordt gehouden. Eenmaal per week vindt een preventieve spoeling plaats  waarbij de temperatuur op 60 °C wordt gebracht, tenzij de zon het water al voldoende heeft verwarmd. Klopstra koos bij de installatie bewust voor componenten die in de praktijk al hebben bewezen dat ze werken. ‘Wij passen liever beproefde systemen toe dan dat wij experimenteren met de allerlaatste vernieuwingen. Vooral in zo’n grootschalig project is het te risicovol en willen wij er zeker van zijn dat de installatie maximaal rendeert.’

Voor Klopstra was het niet het eerste project waar duurzame energie een hoofdrol speelt. ‘Wij hebben al eerder in projecten zonne-energie en wtw-units toegepast. Maar het bijzondere van dit project is de integratie van alle systemen.’

Tekst: Yvonne Keijzers Fotografie: Jeroen van Kooten