Losse componenten die kunnen worden samengebouwd.

Eisen verlichtingsarmaturen

In NEN 1010: 2015 , deel 422 en deel 559, staan concrete eisen beschreven aan (de installatie van) een verlichtingsarmatuur:

•    Verlichtingsarmaturen moeten op voldoende afstand van brandbare materialen worden gehouden. Hierbij moet de informatie van de fabrikant worden toegepast en als deze er niet is, moet minimaal 0,5 m afstand in elke richting worden aangehouden voor lampen tot 100 W.

•    Een armatuur waaruit brandbare materialen kunnen loskomen in het geval van een storing, moeten zijn geïnstalleerd met een veiligheidsscherm voor de lamp volgens de instructies van de fabrikant.

•    Armaturen die geschikt zijn om te monteren in of op normale brandbare materialen werden in het verleden voorzien van een symbool volgens NEN-EN-IEC 60598-1 (2003). In NEN 1010: 2015 worden nieuwe symbolen gebruikt die zijn gebaseerd op de nieuwe norm voor armaturen

NEN-EN-IEC 60598-1 (2008). Als een van deze symbolen op een verlichtingsarmatuur staat afgebeeld, dan is de armatuur niet geschikt voor montage op normaal brandbare oppervlakten

Hittegevaar

In NEN 1010, deel 559, staat dat bij de keuze van de verlichtingsarmaturen rekening moet worden gehouden met de thermische effecten van straling en convectie op de omgeving. De ontwikkelde warmte hangt uiteraard sterk af van het gekozen lamptype. Zo geeft een ledlamp aanmerkelijk minder warmte dan een halogeenlamp. De fabrikant is daarom verplicht het maximale vermogen te vermelden op de armatuur. Ook moet het nabije materiaal op het installatiepunt en de naaste omgeving bestand zijn tegen de hitte.

De fabrikant beschrijft daarom de minimale vrije ruimte boven een verlichtingsarmatuur bij het inbouwen. Ook het aanstralen van brandbaar materiaal kan tot brand leiden. Daarom staat ook de minimale afstand van de lichtbron tot het te verlichte oppervlak in de armatuur vermeld.

Vinyldraden en leidingen zijn niet bestand tegen de hoge temperaturen van een halogeenlamp. Aan de lampfitting zit daarom een hittebestendige keramische fitting en hittebestendige bedrading. Als deze twee draden loshangen en met een conventionele lasklem worden verbonden aan een vinyl-draad, dan is er een gerede kans dat de draden en/of lasklem de lamp of fitting raken en daarmee oververhit raken.

Fabrikanten leveren daarom bij het product in het algemeen een beugel met daarop een thermisch geschikte lasklem voor een voldoende grote afstand tussen de hete delen en de vinyldraden. Tot slot: let bij het samenstellen van een oplossing uit apart aangeschafte onderdelen goed op compatibiliteit. Installeer dus volgens de gegevens van de fabrikant. Want mocht de montage niet volgens de regels zijn uitgevoerd, dan kan de installateur aansprakelijk worden gesteld voor de schade.

Tekst: Anton Kerkhofs
Fotografie: Industrie