Juni 2010
Integraal bouwen: denk na waar een andere partij over kan struikelen
Het integrale gebouw was een opvallende publiekstrekker tijdens Building Holland.
Nadenken waarover een andere partij kan struikelen staat volgens Wout Schouwstra, productmanager bij Burgerhout, centraal als je de klant op zijn wenken wilt bedienen met een fraai, comfortabel en energiezuinig gebouw tegen een zo laag mogelijke investering. En dat doet Burgerhout. Daarom zijn ze vol enthousiasme ingestapt toen kanaalplaatvloerenproducent VBI zijn bedrijf polste om samen met nog 26 partners een compleet integraal gebouw neer te zetten tijdens de eerste editie van Building Holland.
Het Integraal Gebouw was een opvallende publiekstrekker tijdens de eerste editie van Building Holland half april in de RAI. Binnen enkele dagen verrees een compleet gebouw inclusief domotica-oplossingen, installatie-, ventilatie- en koeltechnieken. Voor het casco en de leidingen waren kanaalplaatvloerenproducent VBI en leiding- en installatiesystemenfabrikant Uponor verantwoordelijk. Voor alle technieken in het gebouw vonden de hoofdsponsoren uiteindelijk 27 partners die in de unieke megastand niet alleen hun producten toonden, maar vooral hoe zij deze technieken in de praktijk hadden toegepast in het gebouw.
Integraal bouwen
Nog niet eerder sloegen zoveel verschillende fabrikanten en leveranciers de handen ineen om het publiek gezamenlijk te overtuigen dat met integraal bouwen heel veel winst is te behalen. Nu eens niet in de gebruikelijke setting van door aluminium wandjes gescheiden stands, maar in een heus betonnen gebouw, zetten zij niet alleen ieder afzonderlijk hun beste beentje voor op het gebied van nieuwe producten, maar wilden zij het publiek vooral overtuigen dat er een wereld is te winnen als alle betrokken partijen in de bouwkolom gezamenlijk een concept neerzetten. De te behalen winst moet je volgens de initiatiefnemers zien in termen van het terugdringen van de faalkosten van 15 procent nu naar een verwaarloosbaar percentage van 1 procent.
Daarnaast moet integraal bouwen leiden tot meer tevredenheid bij de klanten. Die krijgen geen gebouw met gebreken opgeleverd, dat bovendien niet voldoet aan het comfortniveau dat in de conceptfase beloofd is en waarvan de variabele kosten in de zin van onderhoud gedurende de levensduur van het gebouw ongewis en altijd hoger dan gedacht zijn. Heel belangrijk is verder dat integraal bouwen leidt tot zeer energiezuinige gebouwen met EPC-waarden die voldoen aan de eisen, zoals die in de toekomst door de overheid gesteld worden om te voldoen aan de strenge internationale energiedoelstellingen.
Goede illustratie van integraal bouwen: Het Hybalans ventilatiesysteem van Burgerhout, slim weggewerkt in de kanaalplaatvloer van VBI en de inbouwwandgoot van Bohebitat.
Intelligent geraamte
De basis van het gebouw bestond uit de nieuwe AK 450-klimaatvloer die onderdeel uitmaakt van het EcoPrefabConcept van VBI. Met een overspanning van maar liefst 15 m ontstaat een intelligent geraamte. Die intelligentie zit hem in de mogelijkheden die de vloer biedt het gebouw te verwarmen, te koelen en te ventileren. In de thermisch actieve vloerdelen zijn de leidingen voor klimaatregulatie meegestort aan de onderzijde van het element: de plafondzijde. Door het gesloten systeem wordt water gestuurd dat koude of warmte overdraagt aan de massieve onderschil van de klimaatvloer. Het is daardoor mogelijk, in tegenstelling tot verwarmen via radiatoren, tochtvrij te koelen in de zomer en te verwarmen in de winter. ‘Eigenlijk zijn de vloeren één hele grote radiator’, zegt communicatiemanager Martin Koppenhol van VBO. ‘Door het grote oppervlak is het mogelijk te werken met lagetemperatuurverwarming en kan een warmtepomp dienen als opwekker van warmte of koude die uit een bodembron komt. Het is echter ook een flexibel systeem, want als een bron niet mogelijk is, kan het afgiftesysteem (de vloer dus) evengoed worden gevoed met andere opwekkers’, aldus Koppenhol.
De intelligentie van de vloer zit verder in de mogelijkheid allerlei andere noodzakelijke leidingen, zoals data- en elektrakabels en sprinklerleidingen op een efficiënte en flexibele manier weg te werken in de vloer. Deze blijven altijd bereikbaar via speciale vloerboxen of vloerpotten die aanwezig zijn in elke grid.
Behalve een comfortabele en energiezuinige vloer (tot 60 procent besparing op de energiekosten) en winst op termijn, doordat binnenruimten vrij zijn in te delen bij veranderende behoeften, denkt vbi met haar concept ook de faalkosten substantieel te verlagen en samen met de partners die voortborduren op de VBI-vloer in totaal de faalkosten terug te brengen tot een verwaarloosbare 1 procent. Dat getal wordt volgens Koppenhol bereikt doordat de partners niet meer op elkaar hoeven te wachten, elkaar niet in de weg lopen, elkaars werk niet stuk kunnen maken en bovendien de afvalstromen fors kunnen beperken. Bovendien is het installatiewerk ook veel gemakkelijker omdat je niet hoeft te frezen in wanden en vloeren.
|
PARTICIPANTEN
Bohebitat Building Products toonde de Bohebiflex-inbouwwandgoten. Met dit concept is het mogelijk installaties in wanden te installeren nadat deze geplaatst en zelfs afgewerkt zijn. Brink climate systems presenteerde de renovent excellent waarmee stiller, energiezuiniger en comfortabeler kan worden geventileerd. Het toestel heeft een intelligente vorstregeling met standaard voorverwarmer, is voorbereid op het e-bussysteem en heeft een capaciteit van 400 m3/h. Burgerhout paste in het gebouw zijn Hybalansplus-kunststofluchtdistributiesysteem toe. Het systeem creëert een maximale ontwerpvrijheid en een hoog comfort voor zowel woning-als utiliteitsbouw. de systeemonderdelen zijn geschikt voor individuele, collectieve of gebalanceerde ventilatiesystemen. Dakwater biedt een totaalconcept voor waterzuivering en -berging op daken. Instal advies leverde drie prefab natte ruimten. Het enige wat nog moet gebeuren is het plug&play aansluiten van de leidingen. Het concept is toepasbaar in seriematige renovatie- en nieuwbouwprojecten en in het bijzonder zorgcomplexen, hotels, studentenwoningen en recreatiebouw. J.E. Storkair leverde de Zehnder ComfoBox, een warmtepomp en ventilatietoestel in één dat voorziet in verwarming, koeling, ventilatie en warmtapwaterproductie. Gekoppeld aan de box is het Comfofresh-luchtverdeelsysteem, uitgerust met ronde en platte flexibele slangen, afgewerkt met designroosters. Andere participanten in het integraal gebouw tijdens Building Holland waren Archidat, Bestcon, Daas Baksteen Zeddam, Installatiemaatschappij H.ek, Holonite, 12 architecten, IJB groep, Kiesgroenlicht, Mobilane, Oranjedak, Pam Galerij- en Balkonverhoging, Timmerfabriek De Kroon, TkH Group en Unica smart. ’
|
Inbouwwandgoten
René Koteris van Bohebitat legt uit wat het hem als voordeel oplevert: ‘Met onze Bohebiflex-inbouwwandgoten borduren we voort op de basisvoorzieningen in de betonnen wanden en vloeren van VBI. Onze wandgoten zitten niet tegen de wand, maar vormen de basis waarop elke metalstudwand wordt geplaatst. In de speciale goot met afklikbare plint kunnen alle soorten bekabeling, maar ook waterleidingen, cv-leidingen en ventilatiekanalen worden weggewerkt. Voordeel is dat de bewoner eerst kan bepalen hoe hij de wandjes wil plaatsen en daarna op zijn gemak kan bepalen waar hij nou precies de elektrapunten wil hebben of een extra radiator. Vanuit de goot kan de installateur alles eraan knopen wat de klant wil. Latere aanpassingen zijn ook heel eenvoudig door het oude stopcontactgat dicht te smeren en op een andere plaats een nieuw gat te maken en de bekabeling in de goot om te stekkeren of de leidingen opnieuw aan te sluiten.’
Hybalansplus
Burgerhout, fabrikant van rookgasafvoer- en ventilatiesystemen, ziet ook grote voordelen van integraal bouwen. Productmanager Wout Schouwstra van Burgerhout verwoordt het kernachtig: ‘Als je als leverancier van ventilatiesystemen intekent, zoals wij hier met de Hybalansplus, moet je je realiseren dat wanneer je iets verandert, dit effect kan hebben op het werk en de prestaties van de systemen en installaties van je partners in het bouwproces. Sluit je daarvoor je ogen, omdat het eigenbelang vooropstaat, dan zit je bij de uiteindelijke realisatie met een probleem. Als ik eigenhandig beslis toch maar slangen met een diameter van 80 mm te nemen in plaats van 60 mm, dan werkt mijn ventilatiesysteem weliswaar nog steeds goed, alleen breng ik dan twee andere partijen in de problemen, omdat bijvoorbeeld de slangen niet meer in de kanaalplaatvloer van vbi passen en niet in de goot van Bohebitat.’
Prefabbadkamers
Een andere partner in het Integraal Gebouw was Instal Advies. De Belgische fabrikant ontwerpt, produceert en levert prefabbadkamers. In Amsterdam plaatste het bedrijf twee complete badkamers. Normaal zijn volgens de fabrikant zo’n achttien disciplines noodzakelijk om de badkamer ter plekke te bouwen: de wandenzetter, de stukadoor, de tegelzetter, de vloerenman, de verwarmings-, ventilatie- en waterleidingmonteur, de elektricien, et cetera.
In de fabriek in Hamoont (België) vinden al deze werkzaamheden geconcentreerd en geconditioneerd plaats. Op basis van de wens van de klant maakt het bedrijf een ontwerp en de werkvoorbereiding maakt een complete badkamer klaar. Het enige wat ter plekke nog moet gebeuren is de aansluiting op het water, de afvoer op het riool en natuurlijk de elektrische aansluitingen. De afvalstromen op locatie worden zo tot een minimum beperkt en het bouwproces verloopt soepeler en sneller.
Repeterend werk
De fabrikant denkt dat het met zijn concept in zekere mate concurreert met de gewone installateur, maar zegt zijn klanten vooral te hebben bij hotels en in de recreatiesector. ‘Wij moeten het hebben van volume. Tijdwinst is heel erg belangrijk als een hotel zo snel mogelijk zijn deuren wil openen of als een recreatiepark zijn huisjes nog voor de zomer wil verhuren. Onze ervaring is dat een gewone installateur niet zit te wachten op dat repeterende werk van zestig dezelfde units. Op dit soort werken kan hij de aansluitingen maken en dat vindt hij mooi genoeg. Bij renovatiewerken waar elke woning om maatwerk vraagt, hebben wij weer niks te zoeken. Maar als het om seriematige productie gaat van vijftig exact dezelfde badkamers, dan ben je bij ons aan het goede adres.’
In Amsterdam toonde Instal Advies drie varianten: een los toilet, een keuken-badkamercombinatie en een losse badkamer. Bij een echt integraal gebouw is het natuurlijk zaak dat een partij als Instal Advies nauw overleg voert. Dat is op kleine schaal ook gebeurd voor het Integraal Gebouw in de RAI. ‘Ons product moet uiteraard precies aansluiten. Overleg over de exacte plek van de plaats van de af- en aanzuigkanalen is uiteraard heel belangrijk. Daarover maakten we afspraken met Burgerhout. En ook met VBI betreft de kanaalplaatvloeren en de exacte plaats van de rioolafvoeren.’
Tekst: Paul Smorenburg
Fotografie: Industrie