Het inregelen van de technische installaties in het Cultuurgebouw is complex door het over de dag heen wisselende energiegebruik van de verschillende ruimtes, zoals bibliotheek, theater en workshopruimte.

Optimaal afstemmen

Om een betrouwbare uitspraak te doen over de haalbaarheid van dit idee, had BAM meer informatie nodig over het energieverbruik van het pand. Door de vele ruimtes met bijna ieder een eigen functie - bibliotheek, theater, workshopruimte et cetera - is het energieverbruik van het gebouw namelijk zeer wisselend. Niet alleen per ruimte, maar ook over de dag heen. Ronald Borst, inbedrijfsteller Meet- en Regeltechniek bij BAM: ‘We zijn daarom gestart met het vervangen van de oude regelsystemen, zodat we de gegevens uit de bestaande systemen konden ontsluiten. Hiermee kunnen we niet alleen de verstoorde koelbalans aanpakken, maar hebben we vervolgens ook tot in lengte der dagen inzicht in het gebruik van de installaties. Met die gegevens kunnen we de installaties vervolgens optimaal afstemmen op het daadwerkelijke gebruik. Voor de energiebewuste gemeente Haarlemmermeer is het bovendien een uitgelezen kans om ‘groener’ te worden.’

Nieuwe routers en sensoren

Begin 2020 is begonnen met het vervangen van de oude regelsystemen en routers door Privasystemen. Ten eerste omdat de data hiermee eenvoudiger zijn te ontsluiten en anderzijds omdat deze systemen breed bekend zijn. Zo kan het Cultuurgebouw veel flexibeler schakelen tussen diverse aanbieders en zit het niet uitsluitend vast aan mensen die bekend zijn met de oudere, complexere apparaten.

De toegevoegde waarde van het nieuwe regelsysteem is dat de installateur alle data boven water kan halen om het nabijgelegen stadhuis probleemloos aan te sluiten op het bestaande koelsysteem van het Cultuurgebouw.

Continu inzicht

Vlak voor de zomervakantie zijn de laatste werkzaamheden uitgevoerd en is het monitoringsysteem in bedrijf gesteld. Rob Thorborg: ‘We ontvangen nu de verschillende data via M-bus en hebben hiermee op ieder moment van de dag inzicht in het energieverbruik. We verwachten een piek in de avonduren wanneer het café open is en er cursussen, workshops en lezingen worden gegeven. Ook in het weekend zal er meer energie worden verbruikt, waarmee het Cultuurgebouw prima complementair is met het gemeentehuis dat vooral overdag open is en juist in de avonduren en het weekend gesloten. Maar ook overdag verwachten we in principe geen problemen. Uit de rapporten van afgelopen jaren bleek dat de koelunit zwaar is overgedimensioneerd. Vorig jaar is bijvoorbeeld op de hoogtijdagen, toen het zo warm was, 0,5 MW gebruikt voor koeling. De capaciteit is echter het dubbele.’

Privasystemen vervangen de oude regelsystemen en routers, waardoor het Cultuurgebouw veel flexibeler kan schakelen.

In eigen beheer

Bijzonder van het project is tot slot dat BAM Bouw en Techniek de regeltechniek in eigen hand neemt. Ronald Borst: ‘Veel bouwbedrijven en installateurs besteden de regeltechniek uit omdat het vaak relatief complex is. Zeker bij een gebouw als het Cultuurgebouw, waar iedere ruimte op een andere manier wordt gebruikt, en op de meest uiteenlopende tijdstippen. Wanneer je ook verantwoordelijk bent voor het beheer, is het echter een toegevoegde waarde wanneer je toegang hebt tot de gegevens die je in staat stellen om een installatie optimaal in en af te regelen. Wij hebben mensen in dienst die goed thuis zijn in Priva en in staat zijn om alle data boven water te halen die we op een specifiek moment nodig hebben. We kunnen letterlijk tot op de bodem gaan. De verwachting is dat we hiermee kunnen aantonen dat het stadhuis probleemloos kan worden aangesloten op het bestaande koelsysteem van het Cultuurgebouw. In de loop van dit jaar weten we meer.’

Tekst: Marjolein de Wit - Blok
Fotografie: Bob Geilings en BAM