April 2011

Klimaatinstallaties blijken telkens zuiniger te kunnen werken

Geen enkele fabrikant kan zich permitteren om bij de productontwikkeling de focus niet op duurzaamheid en energie-efficiëntie te leggen. Dus ligt het voor de hand dat ze allemaal roepen dat zij de zuinigste toestellen aanbieden. wie weet hebben ze daar ook wel allemaal gelijk in, want alle fabrikanten maken immers dankbaar gebruik van elkaars technieken.

Hal 11 van de Frankfurter Messe was tijdens de ISH gereserveerd voor bedrijven die zich concentreren op luchtbehandelingssystemen. Maar nu deze producenten steeds meer en gemakkelijker gebruikmaken van de kennis en ervaring van andere apparatenbouwers, is luchtbehandeling geen exclusief domein meer van de grote LBK-bouwers. In de ‘klimaathal’ zijn inmiddels bijna evenveel warmtepompen te vinden als in de hallen waar aanbieders van verwarmingstoestellen stonden opgesteld. En ook in die hallen roepen de deelnemers om het hardst dat hun systemen allemaal kunnen koelen, verwarmen en ventileren. Net als de concurrentie vinden ze dat hun systemen uitermate efficiënt omgaan met energie.

De ontwikkeling om nóg zuiniger installaties te maken, nóg meer comfort te bieden en nóg meer installatiegemak te leveren, zet zich onverdroten voort. Het gebruik van bijvoorbeeld EC-motoren in de ventilatietechniek is anno 2011 algemeen geaccepteerd en de enkele producent die ze niet standaard in de apparaten heeft opgenomen, haast zich met rode oortjes te zeggen ‘dat EC-motoren uiteraard optioneel zijn’.

Anders dan AC-motoren met frequentieomvormers, werken EC-motoren ook zeer efficiënt bij een laag tpm (toeren per minuut). Dit draagt bij aan goede prestaties op het gebied van energiebesparing. EC-motoren gebruiken gemiddeld 30 procent minder energie dan AC-motoren en voor sommige toepassingen kan er zelfs 50 procent of meer worden bespaard. Dit type motoren is daarnaast zeer stil op zowel een hoog als laag TPM.

Systemair

De techniek wordt bijvoorbeeld gebruikt bij de Topvex fr03-11 van Systemair; een serie ventilatie-units ontworpen voor kantoren, winkels, scholen met luchtvolumen van 500 – 6.000 m³. De units hebben een zeer laag energiegebruik en een hoog rendement met warmtewielwisselaars. Om de installatie en inbedrijfstelling van de toestellen te vereenvoudigen, is de regeling voorgeconfigureerd. Het kenmerkende ontwerp met dubbele warmtewielen maakt het toestel zeer plat. Verder is er geen condensafvoer nodig, waardoor het toestel zeer flexibel is te installeren.

De Topvex fr03-11 heeft energiebesparende functies, zoals koudeterugwinning om de koude van de afgezogen lucht terug te winnen bij gebruik van een externe koeling. Ook hebben ze een vraaggestuurde ventilatievolumeregeling, aangestuurd door een digitale sensor voor CO₂/luchtvochtigheid of een bewegingsdetector.

Gea

Een andere grote speler op de Nederlandse markt is Gea. De fabrikant toonde op de ISH een reeks nieuwe opties voor de modulair opgebouwde centrale LBK Cairplus. Deze is nu ook rechtstreeks vanaf de fabriek leverbaar met adiabatische koeling. Een andere optie betreft een nieuwe aluminium platenwarmtewisselaar gea EcotwinCool waarmee de prestaties nog verder worden verbeterd.

Met de compacte Gea Com4plus centrale luchtbehandelingsunit volgt de fabrikant de weg die vele andere producenten ook zijn ingeslagen: de unit is zo ontwerpen dat bij montage nauwelijks nog iets verkeerd kan gaan. Het is typisch een plug&play-installatie en beschikbaar voor debieten tot 7.000 m³/h, ook in combinatie met een invertergecontroleerde compressor.

Munters

Op de Nederlandse markt roept de naam Munters bij velen de associatie op van luchtontvochtigers. Dat is inderdaad nog steeds een belangrijk product voor deze wereldspeler, maar de grootste omzet haalt de fabrikant echter uit complete luchtbehandeling-systemen. En juist op dat terrein zijn de activiteiten veel minder bekend, in Nederland althans. Wellicht verandert dat met de nieuwe DryCool. Volgens Gerard Mojet, manager development bij Munters, combineert deze luchtbehandelingskast het beste uit twee werelden: in een dx-voorkoelmodule wordt eerst de lucht ontvochtigd, daarna stroomt de lucht door de DryCool-module. Hierin worden de luchttemperatuur en luchtvochtigheid door de verdampers verder naar beneden gebracht, vervolgens stroomt de lucht door het gepatenteerde Munster-sorptiewiel. Dit wiel ontvochtigt de lucht nog verder, brengt de temperatuur weer langzaam omhoog en geeft de lucht ten slotte aan de ruimte af.

De aanvoerlucht, de buitenlucht of de lucht uit het gebouw zelf worden door de koudemiddelcondensator tot 45 °C verwarmd, die warmte kan vervolgens weer worden aangewend voor de ruimteverwarming. Wanneer de buitenlucht droog genoeg is en alleen voor koeling nodig is, kan de kast als een koudemachine fungeren. De besparing op het energiegebruik is volgens de fabrikant aanzienlijk. In vergelijking met conventionele installaties met wtw wordt de energievraag voor koeling met zo’n 60 procent gereduceerd. In de winter zou het wtw-systeem een besparing van maar liefst 75 procent opleveren.

Klingenburg

Als de vertegenwoordigers van Klingenburg mogen worden geloofd, maken nogal wat fabrikanten van lbk’s gebruik van de door Klingenburg ontwikkelde bevochtigingssystemen. In Frankfurt toonde de fabrikant een verbeterde versie van het systeem dat al vele jaren onveranderd in de luchtbehandeling wordt toegepast. De hogedrukluchtbevochtiger is een efficiënt en hygiënisch systeem voor de luchtbehandeling van zowel de kantooromgeving als industriële toepassingen.

Speciale schoepen brengen de inkomende lucht op zo’n manier in beweging dat er horizontale wervelingen ontstaan. De schoepen vermengen de lucht met het water dat onder een druk van 5 – 140 bar is verneveld. Verbeteringen van het systeem zitten vooral in de aerodynamica. Door wervelingen en nevel perfect op elkaar af te stemmen blijkt aanmerkelijk sneller een goede opname van het water in de luchtstroom mogelijk te worden.

Wolf klimaattechniek

Zo indrukwekkend als de ruimte die de Duitse specialist op het gebied van het binnenklimaat innam op de beursvloer, zo indrukwekkend is ook de LBK Wolf kg Top. De LBK-range wordt toegepast in een groot gebied, van ziekenhuis tot industrie en de bouwgrootten variëren van een kleine 2.000 tot ruim over de 100.000 m³/h. Transport, montage, installatie en onderhoud zijn – dankzij de vernieuwde frameconstructie die tamelijk gemakkelijk is te demonteren – eenvoudig.

Deze LBK’s zijn beschikbaar conform vdi 6022 en din 1946 T4. Hiermee zijn de LBK’s geschikt voor toepassing in onder meer ziekenhuizen, de farmaceutische, elektronica- en levensmiddelenindustrie.

Voor een optimale reiniging zijn de kasten uitgevoerd met onder meer demontabele afdichtrubbers, warmtewisselaars met een grote lamellenafstand en uitneembare geluiddempers. De servomotor is uitgevoerd met een veerteruggang die bij stroomuitval automatisch sluit. En wel zo gemakkelijk: de regel- en controle-inrichtingen zijn gemakkelijk bereikbaar aan de buitenzijde van de unit.

Svegon Gold

Ook Svegon Gold vindt dat zijn luchtbehandelingssysteem tot de meest energiezuinige units op de markt mag worden gerekend. De Svegon Gold-familie is nu uitgebreid met Gold 120, daarmee kent de range volumestromen tot 50.000 m³. In Frankfurt roemde de fabrikant onder meer de zegeningen die het systeem heeft voor gebouwen waarin de gebruikers het klimaat in de verschillende ruimten allemaal anders willen hebben, zoals in hotels. Svegon heeft in het productenprogramma daarom speciale comfortmodules (Primo en Parasol) opgenomen en een ruimteregeling (Titan) die geheel afgestemd is op de specifieke eisen van een hotel.

Het systeem wordt gebruikt voor koelen, verwarmen en ventileren en kan per kamer individueel worden geregeld. De centrale gold-unit levert ontvochtigde lucht op een constante temperatuur. Het koelen, verwarmen en ventileren van elke kamer is vraaggestuurd of handmatig, via een keycard of door het GBS (aan/ uit). Ongeveer 80 procent van de warmte en koude wordt teruggewonnen. Die eigenschap en de direct aangedreven, frequentiegeregelde EC-ventilatoren in de gold-units dragen er onder andere toe bij dat het energiegebruik volgens de fabrikant ‘extreem laag’ is.

Mitsubishi Electric

Waar Svegon de aandacht vooral vestigde op systemen voor het binnenklimaat in de grote utiliteit, wil Mitsubishi Electric laten weten dat het ook een belangrijke speler is voor het ‘kleinere werk’. Het Japanse bedrijf pakte ouderwets breed uit en liet opnieuw zien hoe trots het is op zijn Zubadan-techniek. De fabrikant, in Nederland vertegenwoordigd door Alklima, biedt de installateur een uitgebreide range binnen- en buiten-units. Tijdens de Nationale Klimaat Dagen (voorheen de Product Introductie Dagen) van Alklima in april zal er beslist ook aandacht zijn voor de mxz-6C120VA (r410A), leverbaar met een nominaal koelvermogen van 12,0 kW en een nominaal verwarmingsvermogen van 14,0 kW. Op dit wp-invertermultisplitsysteem kunnen twee tot zes binnendelen worden aangesloten, met een keuze uit cassette- (60x60), wand-, vloer-/ plafond- en kanaalunits. Met een cop van 4,03 is deze unit voorzien van Energielabel A en met deze gunstige specificaties leent deze unit zich bij uitstek voor de particuliere markt. Bovendien is hij uitgevoerd met de gepatenteerde ‘Cleaning Free’-techniek. Deze wereldprimeur maakt het mogelijk om de buitenunit probleemloos aan te sluiten op bestaande r22-leidingen. De toegepaste compressorolie is chemisch stabiel tegen chloor- en olieresten die in bestaande r22- leidingen achter blijven. Zodoende kunnen bestaande leidingen worden hergebruikt, wat de installatietijd en de kosten dus aanzienlijk vermindert. Verder is deze unit standaard voorzien van een uitgebreide zelfanalyse en storingsmelding.

Tekst en fotografie: Mari van Lieshout