Een leerling neemt aan het eind van de dag de meterstanden op in het toilet met aanwezigheidsdetectie.

Wat begon als een eenvoudige vraag vanuit de ge­meente Kampen, groeide in korte tijd uit tot een project over duurzaamheid en energiebesparende maatregelen. Het balletje ging rollen nadat er vanuit de gemeente een verzoek kwam het Ichtus College in Kampen aan een thermografisch onderzoek te onder­werpen. ‘Prima, maar kunnen we het niet wat breder trekken?’, bedacht docent André IJzerman zich. De do­cent maakte meteen een koppeling met het Europese Comeniusproject, waarvan het doel is leerlingen en docenten uit verschillende Europese landen samen te brengen door hen vanuit de eenwordingsgedachte gezamenlijk aan projecten te laten werken.

‘Via het Comeniusproject hebben we Europese gelden gekregen voor een gezamenlijk project met scholen in Hongarije, Roemenië en Frankrijk,’ vertelt IJzerman. ‘Het thema is duurzaamheid. Alle deelnemende scholen kiezen een invalshoek en doen onderzoek op dat gebied. Tijdens een startbijeenkomst in Hongarije hebben alle scholen hun onderzoeksvoorstellen gepresenteerd.’ Het Ichtus College koos ervoor het onderwerp dicht bij huis te houden: hoe kunnen we op onze school energie besparen? De leerlingen hadden al wel wat ideeën, maar professioneel onderzoek is andere koek. Want stel dat de school iets zou willen met aanwezigheids­sensoren, energiezuinige verlichting of energieme­ters? Hoe gebruik je die dan en waar haal je  ze vandaan? Samen met Rik Altena van DWA in Rijssen maakten de scholieren een plan voor de verschillende energie­ en meetonderzoeken.

Aanwezigheidsdetectie

Toen ze er goed over na gingen denken, vonden twee leerlingen het toch wel merkwaardig dat de verlichting onder schooltijd altijd aan is. Ze vonden het, goed be­schouwd, ook een beetje vreemd dat je bijvoorbeeld in de toiletten het licht niet achter je uit kunt doen. Deze verlichting is geschakeld met de  gangen, waardoor de lampen altijd branden. Spaarlampen weliswaar, maar toch. Om het effect van aanwezigheidsdetectie te meten is een energiemeter in een standaardtoilet geplaatst en in een toilet met aanwezigheidsdetectie. Door aanwezigheidsdetectie te plaatsen kon wel 97 procent worden bespaard, rekenden de leerlingen uit. De school overweegt op basis van de uitslag van het onderzoek te investeren in detectoren in de toiletten. Het is een investering die binnen vier jaar is terugver­diend, de school moet er alleen nog wel de financiële middelen voor vinden.

Nog zo’n gebruik dat de school is binnengeslopen en waarmee eenvoudig een flinke besparing kan worden gerealiseerd: de snoepautomaten. De automaten ston­ den tot voor kort altijd dag en nacht aan. Onzin, zo con­cludeerden de leerlingen. Door van een tijdschakelaar gebruik te maken staan de automaten nu vijf dagen per week hooguit acht uur aan. De aanschaf van de tijdschakelaar werd in vier weken terugverdiend.

Ook de kwaliteit van het binnenmilieu is door de havoleerlingen onderzocht. Met twee CO_2-­loggers werd in hun eigen schoolgebouw (onderbouw) en in de naastgelegen bovenbouw onderzoek gedaan. Het verschil was duidelijk. Het eigen gebouw (de onder­bouw) heeft ventilatie en de bovenbouw niet.

Bij debietmetingen in de onderbouw werd per lokaal 800 m³ vastgesteld. Zonder enige moeite werd op basis van Isso 89.1 het binnenmilieu op de onderbouw voorzien van een A­niveau. De bovenbouw kreeg een C­niveau, al moest dit eigenlijk nog lager zijn.