EW10 cover 600
April 2010

Markt enthousiast over hybride warmtepomp Elga

EW-600x400De opstelling van de Elga-binnenunit naast de hr-ketel van Remeha.

Als wegbereider, maar ook als prominent voorbeeld in het segment van de hybride warmtepompsystemen, vervult Elga van Techneco Energiesystemen een belangrijke rol. Installateurs die al ervaring hebben opgedaan zijn enthousiast. Soms waren er aanloopproblemen, maar de meningen over het concept zijn positief. Bovendien krijgt Techneco ook erkenning vanuit de overheid. De Elga is genomineerd voor het ‘Ei van Columbus’, een nationale prijs vanuit de ministeries voor innovatie en duurzaamheid die binnenkort wordt toegekend.

Twee jaar geleden, tijdens de VSK 2008, was de Elga van Techneco Energiesystemen een opvallende noviteit die direct werd genomineerd voor een VSK Award. Na de VSK-beurs is het bedrijf het warmtepompconcept gaan testen en vervolmaken. Op dit moment monitort de onderneming veertig installaties in ons land, maar er zijn ook al installateurs die er ervaring mee hebben opgedaan. Deze blijken gecharmeerd van het concept en plaatsen de warmtepomp soms ook in hun showroom, om hun klanten warm te laten lopen voor de installatie. Het is nog te vroeg om te zeggen dat dit warmtepompconcept zijn belofte gaat inlossen, maar de reacties vanuit de markt zijn overwegend positief. Helmut van Loon, van Hek en Van Loon Installatietechniek uit Amersfoort, is een van de enthousiastelingen, al heeft hij het systeem nog niet aan de man kunnen brengen. ‘We moeten ons verkoopverhaal nog wat aanscherpen. In onze regio staan veel twee-onder-een-kapwoningen, en vooral deze bewoners zijn wat bevreesd voor geluidsoverlast van de buitenunit naar hun buren toe. Het is een angst die we in gesprekken moeten wegnemen. Een ander aspect – en dat speelt meer bij onszelf –  is het feit dat we de koeltechnische handeling, aansluiten van de buitenunit aan de binnenunit, niet zelf kunnen. We zijn dus op zoek naar een STEK-partner die dat kan verzorgen.’ Maar Van Loon ziet dit niet als onoverkomelijke problemen. ‘De Elga is voor mij echt een Nederlands concept met veel potentie in Nederlandse woningen. Zeker met de subsidie van 1.000 euro, die mogelijk nog wordt verhoogd, kan ik de installatie met een gerust hart aanprijzen.’

EW--600x400De opstelling van de Carrier-buitenunit, die bij John van de Wetering van Schilt Klimaattechniek in zijn schuur staat.

Jeukende vingers

Ook Bert Veenma van Veenma Installatie Bureau uit Hoevelaken is erg geïnteresseerd. ‘Wij werken al met andere producten van Techneco, maar ook voor het Elga-concept zie ik mogelijkheden. Ik heb er alleen nog geen een geïnstalleerd, dus praktijkervaring heb ik niet. Wel heb ik er een aantal besteld, waarvoor ik ook al afnemers heb. Techneco is momenteel bezig met de doorvoering van kleine verbeteringen, zo is mij verteld, aan onder meer het stand-byverbruik en de pomp. Als die gereed zijn, gaan we er meteen een paar plaatsen. Naast een aantal gezinswoningen zie ik ook kansen bij mijn zus, die in Frankrijk een pension heeft met 25 kamers. Bij dat pension staan nu nog olieketels en elektrisch gestookte boilers. Mijn vingers jeuken om daar met de Elga aan de slag te gaan. In combinatie met zonneboilers kunnen we daar denk ik een enorme energiebesparing realiseren.’ Veenma ziet ook kansen voor het concept bij mensen met een zwembad. Gekoppeld aan zonneboilers kan het zwembad voor relatief lage energiekosten worden warm gehouden, denkt hij. Maar ook commercieel ziet hij wel degelijk goede kansen voor de Elga in de bestaande woningbouw.‘Mijn enthousiasme komt ook wel doordat ik van oorsprong meet- en regeltechnicus ben. Ik ben zogezegd een ‘elektroman’ die cv- en loodgieterwerk is gaan doen. Ik zie inregeling en afstemming van verschillende installatiecomponenten, die bij de Elga natuurlijk aandacht vragen, als een uitdaging voor ons vak.’

Werkingsprincipe

Het Elga-concept bestaat uit een binnenunit met een circulatiepomp, een warmtewisselaar en een regelunit, die in de woning naast elk type (bestaande) hr-ketel kan worden gehangen. Buiten, bijvoorbeeld op een dakkapel, op een garage of op de grond, wordt een buitenunit van Carrier geplaatst. Via die buitenunit haalt de Elga warmte uit de buitenlucht, zodra de buitentemperatuur boven het vriespunt ligt. Bij lagere buitentemperaturen, of voor de productie van warm tapwater, schakelt de Elga de hr-ketel in. Zo ontstaat er een slimme, modulerende warmtepomp die samenwerkt met de hr-ketel. Daarnaast kan Elga de woning in de zomer koelen door het proces om te draaien. Wel moet het afgiftesysteem daarvoor geschikt zijn. Dit betekent in het algemeen dat de woning over vloerverwarming moet beschikken.

Bijzonder aantrekkelijk aan de Elga is de relatief lage investering. De brutoprijs is 2.635 euro exclusief btw. Op dit moment geldt een subsidie van 1.000 euro en is er sprake van dat deze binnenkort omhoog gaat naar 2.000 euro. Maar ook met een subsidie van 1.000 euro is de investering rendabel, zowel financieel als energietechnisch. Techneco berekende dat dit concept gemiddeld per jaar een besparing oplevert van circa 25 procent op de verwarmingskosten. De Elga levert namelijk maximaal 5 kW van de verwarmingsbehoefte. In het voor- en naseizoen, met buitentemperaturen van 5 –  15°C, dekt de installatie bijna de volledige verwarmingsbehoefte. De hr-ketel blijft het warme tapwater verzorgen. Een terugverdientijd van vijf jaar of zelfs nog korter is daarom realistisch.

EW__600x400In de woning is de Elga aangesloten op een nieuwe Remeha Calenta met een iSense-thermostaat voor een regeling op ruimtetemperatuur.

Duurzaamheid belangrijker dan terugverdientijd

Toch geeft de terugverdientijd voor een groeiend aantal klanten niet de doorslag, maar meer nog het idee dat ze zuiniger met energie moeten omgaan. Dat zegt althans Michiel van der Puijl van All-Therm centrale verwarming uit Santpoort-Noord. Dit bedrijf plaatste al zeven Elga-installaties en heeft daar goede ervaringen mee. ‘In de eerste winter – 2008/2009 – hadden we nog een softwareprobleem. Dat is nu opgelost. De afgelopen winter hebben we dan ook geen klachten meer gehad. Ik heb alleen geen inzicht in de verbruiksresultaten, omdat wij de toestellen bij onze klanten niet monitoren. Ik moet ook zeggen dat onze klanten het financiële voordeel niet het belangrijkste vinden. Het zijn vaak mensen die al van plan zijn in duurzaamheid te investeren. Ze komen dan bij ons met de vraag of we pv-panelen of een zonneboiler willen offreren. Ik vertel hen vervolgens over de Elga – want die kent nog bijna niemand – en kan hen overtuigen dat het toestel qua duurzaamheid meer zoden aan de dijk zet. De meeste klanten nemen ons advies over. Niet zelden verkopen we die zonneboiler er ook nog bij, omdat de investering in de Elga, door de subsidie, erg meevalt.’ Hoewel de Elga naast een bestaande hr-ketel kan worden geplaatst, installeerde Van der Puijl de installatie tot op heden meestal bij ketelvervanging. ‘Maar ik durf hem ook naast een wat nieuwere hr-ketel te hangen. Wel kies ik dan een ketel met Opentherm-protocol, omdat de regeling dan optimaal werkt. Met bijvoorbeeld een Nefit-ketel kun je alleen een aan-uitregeling bieden, en dan verlies je de modulerende werking en daarmee een deel van de efficiency van het systeem.’ All-Therm heeft zelf een STEK-erkenning en verzorgt dus zelf al het installatiewerk. Het vinden van een goede plek voor de buitenunit was tot op heden geen probleem. ‘Het is een relatief klein en stil apparaat. Plaatsing op een dak of dakkapel levert geen problemen op. Ik heb althans geen klachten ontvangen.'

Volledig storingloos

Over dit laatste aspect is John van de Wetering van Schilt Klimaattechniek uit Meerkerk wat sceptischer. Zijn bedrijf ziet potentie in de Elga, en plaatste een installatie in de showroom én eentje bij hem thuis. ‘Hij draait nu bijna een half jaar en volledig storingloos. Toch zijn er een paar aspecten, die volgens mij voor verbetering vatbaar zijn’, zegt Van de Wetering, ‘zoals de regeling en de keuze voor de thermostaat. Wat betreft de plaatsing van de buitenunit ben ik van mening dat de Carrier XPower, die de Elga gebruikt, bijzonder stil is. Misschien wel de stilste buitenunit die er is. Bovendien zal hij vooral draaien bij temperaturen waarbij mensen niet op hun balkon of in de tuin zitten en ook de ramen niet zo vaak open hebben staan. En dan nog is het geluid echt gering. Wel wil ik waarschuwen voor plaatsing op een houten dakkapel. De XPower is niet trillingsvrij. Van het geluid heb je dan wellicht geen last, maar binnen kun je de trillingen als storend ervaren.’ De belangrijkste verbetering die Van de Wetering nog ziet, is de weersafhankelijke regeling. ‘Techneco meldt dat de sensor in de buitenunit zorgt voor een weersafhankelijke regeling. Maar in mijn woning is de installa- tie aangesloten op een nieuwe Remeha Calenta met een iSense-thermostaat, en die combinatie levert echt een regeling op ruimtetemperatuur op. Een mogelijke oplossing zou zijn dat we een externe voeler kunnen aansluiten, zodat er echt een weersafhankelijke regeling ontstaat. De voeler in de buitenunit zorgt daar naar mijn idee niet voor.’

Toch is Van de Wetering positief en ziet in de Elga voor zijn bedrijf, een specialist in airco-installaties, goede kansen. ‘Wij zijn geen cv-installateur, maar werken wel samen met cv-specialisten. In die samenwerking kunnen we de Elga goed op de markt brengen. Het is namelijk een zeer bedrijfszeker systeem. Mocht de warmtepomp onverhoopt eens uitvallen, dan zit de bewoner vanwege de hr-ketel nooit in de kou. En dat verkoopt toch wat lekkerder dan dat we mensen moeten zeggen dat we hun vertrouwde hr-ketel weghalen en een nieuw, voor de mensen onbekend systeem terugplaatsen.’

EI VAN COLUMBUS
Uit een aantal van 338 duurzame innovaties is de Elga gekozen tot een van de dertien genomineerden voor het ‘Ei van Columbus’ de nationale prijsvraag voor innovatie en duurzaamheid. Deze producten maken in energiebesparing, leefbaarheid en technologie echt het duurzame verschil, aldus de jury. De dertien genomineerden zijn opgedeeld in vier categorieën:
- duurzame dienst;
- duurzaam product;
- duurzaam produceren;
- duurzame maatschappelijke samenwerking.

De Elga behoort tot de categorie duurzaam product. Nog dit voorjaar maakt de jury bekend of de Elga ook winnaar van de prijs is. Meer informatie op www.ei-van-columbus.nl. ’   

Tekst: Rob van Mil
Fotografie: Herbert Wiggerman