Februari 2016
Saldering: hoe lang nog?
Een korte terugverdientijd is belangrijk om klanten over de streep te trekken. De salderingsregeling speelt bij zonne-energie vaak een belangrijke rol. Maar voor hoe lang nog? UNETO-VNI vertelt over de huidige stand van zaken.
In navolging van Duitsland besloot ook de Nederlandse overheid zonnestroom te stimuleren. Dankzij de salderingsregeling mogen pv-paneleneigenaren de opgewekte stroom die ze niet zelf gebruiken terugleveren aan het net.
Dat saldering succesvol is, blijkt wel uit de cijfers. Zo groeide in 2012 het totale geïnstalleerd pv-vermogen in Nederland van zo'n 145 MW ineens naar 365 MW. Hoewel de groei de jaren daarop minder spectaculair was, staat de teller voor het geïnstalleerd pv-vermogen inmiddels op 1.086 MW. Ter vergelijking: dat is ongeveer het vermogen van twee kolencentrales. Het succes van de salderingsregeling staat dan ook buiten kijf. Desondanks was van het begin af aan al duidelijk dat de regeling eindig zou zijn. Eerst wilde het kabinet de regeling al in 2017 afschaffen, maar druk van de stakeholders verlegde die deadline naar 2020.
Transitie
Harm van den Oever, programmamanager Energie bij UNETO-VNI, denkt dat het voortzetten van de salderingsregeling uiteindelijk helpt bij het bereiken van de kritische grens voor zonne-energie. 'In 2014 was het geïnstalleerd vermogen van ruim 250.000 huishoudens meer dan 1 GW', zegt Van den Oever. 'Dat is meer dan veel experts hadden voorspeld. Maar daarmee is het doel nog niet behaald. Het gaat hier namelijk om opgesteld vermogen en dat is wat anders dan de daadwerkelijke productie. De output van die zonnepanelen is immers afhankelijk van het aantal zonne-uren per jaar.'
'De energiemarkt is erg in beweging. We zitten duidelijk in een transitiefase. Zolang de interconnectie van de stroomnetten met de landen om ons heen nog tekort schiet, blijven we nog grotendeels afhankelijk van fossiele energie. Daar komt bij dat de prijs voor steenkool historisch laag is, waardoor de Nederlandse energievoorziening grotendeels afhankelijk is van kolenstroom. Kolencentrales leveren voornamelijk basislast omdat een kolencentrale niet zomaar kan worden afgezet. En dus kan het zo zijn dat we het equivalent van twee kolencentrales aan geïnstalleerd zonne-vermogen hebben, maar dat daar nog geen centrale door is gesloten.'
'Als we daadwerkelijk een kolencentrale willen sluiten, zal het geïnstalleerd vermogen nog fors omhoog moeten. Totdat we die kritische massa daadwerkelijk bereiken, is uneto-vni voorstander van voortzetting van de salderingsregeling.'
Antwoord
Waar de kritische grens voor zonne-energie ligt, daar zijn de experts ook nog niet helemaal over uit. Het Energierapport 2016, waar nu aan wordt gewerkt, moet daar een antwoord op geven. Van den Oever: 'De vastgoedsector heeft een behoorlijke achterstand in te halen op het gebied van energiebesparing en duurzame energie. Als UNETO-VNI proberen we met de kennis van de installatiesector de politiek te bewegen verstandige keuzes te maken. En het succes van de salderingsregeling is lastig te evenaren met andere maatregelen.'
'Ook het argument dat de regeling investeringen in energieopslag ondermijnt, is, naar mijn mening, niet valide zolang de kostprijs van batterijen hoog blijft. De huidige terugverdientijd van een gemiddelde batterij is bijna 25 jaar. Uiteindelijk kan energieopslag een interessante markt zijn voor de installatiebranche, maar dan moet de kostprijs wel fors omlaag. De prijs van zonnepanelen gaat nog steeds omlaag, terwijl de efficiëntie toeneemt. We moeten het momentum in de zonnepanelenmarkt gebruiken om de duurzaamheidsdoelstellingen van het SER Energieakkoord te halen. Daar profiteert uiteindelijk iedereen van: zowel de economie als het milieu.'
Tekst: David van Baarle
Fotografie: Linda Kindt