April 2011
WTW-installatie op drukpers verwarmt productiehal
Duurzaamheid speelt een belangrijke rol in het bedrijfsleven, zo ook bij grafische bedrijven. Binnen deze bedrijfstak betekent verduurzaming, naast het schoner maken van het drukproces zelf, dat er ook volop wordt gekeken naar de installaties. Installatiebedrijf spido koeltechniek uit utrecht realiseerde bij drukkerij Libertas in Bunnik een installatie die de warmte van de drukpers gebruikt om de productiehal te verwarmen. Duurzaam, maar ook kostenbesparend voor een sector in zwaar weer.
De grootste milieubelasting binnen drukkerijen ligt in het energiegebruik. Zowel bij de productie als in de papierketen wordt veel energie gebruikt. Door de aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), gekoppeld aan de economische crisis die ook de grafische sector zwaar trof, is er de laatste tijd veel aandacht voor energiebesparende maatregelen. Zo is er bij de productie van drukwerk veel energiebesparing mogelijk voor zowel de installaties in het gebouw, als door gebruik van energiezuinige machines. Het installatiebedrijf Spido Koeltechniek uit Utrecht kent de grafische sector als geen ander en heeft een aantal drukkerijen als klant. Niet toevallig, want het bedrijf heeft een samenwerkingsovereenkomst met Manroland, onder meer leverancier van drukpersen. Rien Bouwmans, directeur van Spido Koeltechniek: ‘De samenwerking behelst onder andere aansluiting, service en onderhoud van de drukpersen voor Manroland, maar ook voor de persen van Heidelberg en kwa. Een WTW-installatie is zeker interessant voor drukkerijen. Bovendien kunnen zij in veel gevallen een beroep doen op subsidies.’
Terugwinnen warmte van UV-droger
Spido verzorgde onder andere voor drukkerij Libertas uit Bunnik een WTW-installatie op de drukpers. Met deze installatie wordt warmte die vrijkomt bij de koeling van de inkt en rollers, en de warmte die vrijkomt bij de UV-droger, gebruikt voor verwarming van de productiehal. In het geval van drukkerij Libertas gaat het om een UV-droger op de Manrolandpers. De installatie bestaat uit een separate condensor die wordt aangesloten op de drukpers. De condensor wordt buiten geplaatst, bij voorkeur op het dak. Afhankelijk van de warmtevraag wordt de verwarmde lucht tot een vooraf ingestelde temperatuur in de productiehal geblazen. Bij overschrijding van de temperatuur wordt de lucht naar buiten afgezogen.
|
Een windmolen zonder wind
Dat energie besparen niet altijd leuk hoeft te zijn, ondervond drukkerij De Bij uit Amsterdam. net als het collegabedrijf uit Bunnik nam De Bij een aantal maatregelen om CO2-uitstoot terug te dringen, zoals gebruik van energiezuinige verlichting en groene stroom. ‘Bij alle maatregelen die wij treffen, bekijken wij het besparingspotentieel en de impact die het heeft op het energiegebruik’, legt eigenaar norbert van schie uit. Het bedrijf plaatste in 2010 een Donkey windmolen van het bedrijf GreenFocus. ‘Het was een investering van 18.000 euro die wij wel wilden doen vanwege de verwachte energieopbrengst, maar ook vanwege de symboolfunctie. omdat wij grootverbruiker van stroom zijn, zou de besparing in geld niet zo groot zijn. Immers over het laatste deel van het verbruik verdien je niet zoveel terug. Dat komt omdat de grootverbruiker feitelijk steeds minder betaalt voor energie die hij afneemt. Er is dus ook een besparing op dat deel waarvoor je minder betaalt. zo’n installatie moet behoorlijk veel energie besparen om het financieel rendabel te maken’, zegt van schie. ’
|
Volgens Boumans zorgt zo’n condensor al snel voor een besparing van 20 — 40 kW thermisch per uur, doordat de warmte die de machine opwekt, wordt teruggegeven. ‘Als er, zoals in het geval van Libertas, daar bovenop ook nog eens warmte van de UV-droger wordt teruggewonnen, dan loopt die besparing verder op.
Een UV-droger draait al gauw zo’n 8.000 m3/h, zoveel lucht gaat er doorheen. In dit specifieke geval gaat het dan om een extra besparing van 20 kW thermisch per uur.’ Dat de besparing alleen gehaald wordt als de drukpers draait, spreekt voor zich.
|
Te weinig informatie
Over het algemeen gesproken vindt Van Schie dat leveranciers in gebreke blijven bij het informeren van klanten omtrent energiegebruik van apparatuur of installaties. ‘Het is opvallend hoe weinig leveranciers daarover vertellen. Ik mis echt goede informatie over maatregelen die wij kunnen treffen. welke stappen kunnen we in het bedrijf het beste nemen, wat levert de meeste besparing op en wat is betaalbaar? In die zin zouden installatiebedrijven ons echt goed op weg kunnen helpen. Ik heb wel verstand van het drukproces, maar niet van energie besparen. Ik verwacht dat installateurs dat wel hebben.’ Als Van Schie die kennis vooraf had gehad, was de windmolen er misschien nooit gekomen. Al snel na de plaatsing van de windmolen werd duidelijk dat deze op een verkeerde locatie stond. ‘Door de hogere panden in de omgeving, viel de wind steeds weg. Na een tijdje is de windmolen verplaatst naar een andere locatie. Hier ving hij wel wind, maar vervolgens bleek dat 2010 een erg windarm jaar was. Onder de 2,5 Beaufort draait de windmolen niet, en als het te hard waait mag hij niet draaien.’ Het rendement van de windmolen viel dus over het algemeen erg tegen. ‘De windmolen zou 1.400 kw/h moeten kunnen opbrengen, maar hij heeft daar nog geen 10 procent van gehaald.’ Toch heeft vooral de zichtbaarheid van de windmolen wel zijn voordelen. ‘Hij staat symbool voor het feit dat wij een duurzaam bedrijf zijn. Dat is nu zichtbaar voor iedereen. En de publiciteit die dat oplevert, is de investering wel waard.’ ’
|
Een condensor zorgt voor een energiebesparing van 20 – 40 kW/h.
Besparingsmogelijkheden
Uiteraard zijn er nog andere energiebesparende technieken voorhanden waarmee besparing mogelijk is. Maar dan heb je het al snel over technieken waarvan de investering zo groot is, dat het niet meer haalbaar is voor drukkerijen, tenzij er nieuwbouw wordt gepleegd. In zo’n geval zou bijvoorbeeld WKO een uitkomst kunnen bieden. Maar voor drukkerijen die energie willen besparen op hun bestaande installatie levert de WTW-installatie op de drukpers wel het meeste op. Verder kunnen zij denken aan besparingen op verlichting of een ventilatie met luchtbehandeling. En omdat de luchtvochtigheid in een drukkerij vaak hoog is, is ook adiabatische koeling te overwegen. Daarbij wordt vochtige, gekoelde lucht toegevoerd aan de ruimte. Dat kost weliswaar ook energie, maar in het geval van een drukkerij kan dat wel degelijk rendabel zijn.
|
CO2
Libertas is een middelgrote drukkerij in Bunnik, waar 25 mensen werken. Het bedrijf verzorgt drukwerk voor voornamelijk de zakelijke markt. Remco Wilschut is manager Kwaliteit, Arbo en Milieu. Het bedrijf heeft diverse certificeringen, waaronder ISO 9001, ISO 14001, ISO 126047 en is PSC- en PESC-gecertificeerd, waarmee het bedrijf aangeeft veel belang te hechten aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. ‘Wij vinden MVO belangrijk en willen dat graag kunnen bewijzen’, aldus Wilschut. ‘Het aantal certificaten is uniek voor een bedrijf van onze omvang.’ omdat Libertas CO2-neutraal wilde opereren, werd door stichting stimular een CO2-voetafdruk van het productieproces gemaakt. Wilschut: ‘Wij vinden het belangrijk om onze CO2-uitstoot zoveel mogelijk terug te dringen. En met de WTW-installatie besparen we flink op onze energierekening. Daarnaast zijn we van plan onze VR-ketels te vervangen, want ook daar zien we nog veel besparingsmogelijkheden. Verder zullen wij in de productiehal op korte termijn de bestaande verlichting vervangen door nieuwe tl-verlichting (td5) of ledverlichting. Ook worden dan overal bewegingssensoren aangebracht. Zo proberen wij onze CO2-uitstoot zover mogelijk terug te brengen. Wat wij verder nog uitstoten aan CO2 en niet zelf kunnen terugbrengen, compenseren we door deelname aan een klimaatbosproject.’ ’
|
Tekst en fotografie: Yvonne Keijzers
De temperatuurregelkast regelt bij Libertas de temperatuur in de drukkerij.