De onderdelen van de Smart Skid.

Nieuw concept

Als een van de eerste consumenten die op eigen initiatief een warmtepomp thuis had laten installeren, zag De Bruin meteen het grotere plaatje voor zich: de energie uit de waterbuffer naar het bedrijf brengen. Bijvoorbeeld voor verwarming van bedrijfsruimten, als spoelwater in een krattenwasserij, of als lagetemperatuurverwarming onder de potjes met stekken in kwekerijen. Het bleef niet bij een idee. Samen met mede-ondernemer Ate Atsma rolt De Bruin het concept inmiddels uit in steeds meer toepassingen. De achterliggende techniek oogt simpel, en laat zich net zo gemakkelijk implementeren bij nieuwbouwprojecten als in de bestaande bouw. De Bruin legt uit: ‘Het water in de reinwatertank is een groot deel van het jaar rond de 15 graden Celsius. Wij pompen dat water over een water-waterwarmtepomp van Daikin heen, die de temperatuur opwaardeert tot 55 - 65 graden Celsius. Die warmte geven we via een warmtewisselaar af aan de cv-installatie.’
De warmtepomp met een standaardvermogen van 450 kW blijkt voldoende voor vrijwel alle klanten met een verbruik tussen 100.000 en 600.000 kuub gas. Volgens De Bruin is de pomp zodanig efficiënt, dat wél het risico ontstaat dat deze het water te ver terugkoelt. Niet alleen is er dan geen rendement meer te behalen, maar ook de sprinklerinstallatie zou in combinatie met lage omgevingstemperaturen in geval van nood problemen kunnen krijgen met te ijzig water. Om dit probleem op te lossen voegde Sprinkler Energy nog een kleine lucht-waterwarmtepomp toe aan het systeem. Deze zorgt ervoor dat er een balans ontstaat in het systeem, zodat de water-waterwarmtepomp optimaal presteert. Bovendien kan de sprinklertank op een heel efficiënte manier worden opgewarmd, wanneer je het overschot aan opgewekte energie van eventuele pv-cellen naar deze warmtepomp leidt. Zo hoeft de water-waterwarmtepomp de temperatuur minder op te waarderen en worden bovendien terugleverboetes van de kant van de netbeheerder voorkomen.

‘Een kleine lucht-waterwarmtepomp zorgt voor balans in het systeem zodat de water-waterwarmtepomp optimaal presteert’

Zeecontainer als Smart Skid

De magic box van het systeem is de zogeheten Smart Skid. ‘Wij leveren een zeecontainer die tegelijk de gehele technische ruimte is en zich makkelijk op een vrachtwagen laat vervoeren’, aldus De Bruin. ‘De hele duurzame installatie wordt op een frame in een machinefabriek gebouwd met dezelfde techniek die sprinklerinstallateurs gebruiken om leidingen te koppelen. Waar een traditionele cv-installateur de voorkeur heeft voor lassen, kiezen wij voor rilkoppelingen. Dat gaat sneller en is goedkoper: kwestie van een ril maken en een klapflens erop. Door deze prefabricage hoeven wij geen werkvergunning aan te vragen, veel minder gereedschappen en mensen naar de eindlocatie te brengen en de klant ondervindt geen overlast. We zijn namelijk op locatie in een paar dagen klaar.’ Zodra de Smart Skid op de juiste plek is neergezet, wordt er een leiding met zuigaansluiting met afsluiter naar de sprinklertank gelegd en een aanvoer- en retourleiding naar de cv-installatie. Daarvoor worden er zowel sparingen in de tank als in de gevel gemaakt. De water-waterwarmtepomp blijft in de Smart Skid, terwijl de lucht-waterwarmtepomp naast of bovenop de container wordt geplaatst, of ergens op een dak.

Het Piping & Instrumentation Diagram (P&ID) van ‘magic box’ die in een machinefabriek wordt ­gebouwd en in een container kant-en-klaar wordt afgeleverd op locatie

Aantrekkelijke businesscase

Aan de cv-kant omvatten de installatiewerkzaamheden behalve het inpluggen van de meegeleverde elektrokabel slechts twee wateraansluitingen met een open verdeler op de retour van de cv-installatie. De Bruin: ‘In bijvoorbeeld een vierduims retourleiding komt een meter leiding van acht duim. Daarop komen de twee aansluitingen die in directe verbinding staan met onze installatie. De cv-installatie hoeft alleen te verwarmen als de aangevoerde temperatuur van 55 tot 65 graden niet voldoende is voor de gewenste bedrijfsoperatie. Wij pretenderen niet dat je met onze installatie gasloos wordt, maar wél dat die gemiddeld zo’n zestig procent minder gas gebruikt. Bovendien levert ons systeem een enorme reductie in CO₂-uitstoot op, wat zich vertaalt in geringe kosten op de Green Deal Nationale Koolstofmarkt.’ De optelsom van alle voordelen levert een zeer aantrekkelijke business case op, zoals het rekenvoorbeeld bij dit artikel laat zien. Met de huidige hoge gasprijs past de terugverdientijd van gemiddeld nog geen drie jaar in elk investeringsplaatje.

‘Ons systeem levert een enorme reductie in CO₂-uitstoot op’

3.500 sprinklertanks

Het concept van Sprinkler Energy heeft ook op het gebied van wet- en regelgeving de wind in de rug. Zo moeten onder het Activiteitenbesluit gebouwen van alle bedrijven en instellingen met een jaarlijks elektriciteitsverbruik van minimaal 50.000 kWh of een verbruik van 25.000 m³ aardgasequivalenten, energiebesparende maatregelen toepassen wanneer deze zich binnen vijf jaar laten terugverdienen. Met een arsenaal van meer dan 3.500 sprinklertanks in Nederland ligt daarmee volgens De Bruin dus een interessante nieuwe markt open. ‘Ook voor installateurs’, benadrukt hij. ‘Wij zijn goed in het bouwen van onze skid, maar de overige techniek kan worden geïnstalleerd door de huisinstallateur. We leveren dus geen sprinklerinstallaties en sprinklertanks, en ook geen cv-installaties. Installateurs zien wij als potentiële klanten die de Smart Skid bij ons afnemen en die we daarmee helpen om de grote duurzaamheidsopgave bij hun opdrachtgevers te realiseren.’

Tekst: Kerstin van Tiggelen
Fotografie: Sprinkler Energy