Woningen beter beveiligen met hulp van AI, 5G en meer

Voor het beveiligen van woningen komen nieuwe technologieën beschikbaar. Met name kunstmatige intelligentie (AI), 5G-connectiviteit en het automatiseren van alarmopvolgingen kunnen veel invloed gaan hebben. Marc Niele, voorzitter van de vakcommissie Beveiliging van Techniek Nederland, duidt wat ons te wachten staat.

De beveiliging van woningen gaat de komende jaren veranderen. Met name de komst van technologieën, zoals AI, 5G-connectiviteit, de realtime beschikbaarheid van de data die bestaande en nieuwe type detectoren voortbrengen en geautomatiseerde alarmopvolging, gaan hierbij een belangrijke rol spelen. ‘Deze innovaties kunnen beveiligingssystemen slimmer en effectiever maken’, zegt Marc Niele, voorzitter van de vakcommissie Beveiliging van Techniek Nederland. ‘Al moeten we er natuurlijk wel rekening mee houden dat privacywetgeving, maar bijvoorbeeld ook de methode die de verzekeringsbranche hanteert, een belangrijke rol zullen spelen in het daadwerkelijk toepassen van dit soort ontwikkelingen en de snelheid waarmee dit zal gebeuren.’

Kunstmatig intelligentie

Kunstmatige intelligentie heeft de afgelopen jaren een stevige vlucht genomen. Met de komst van ChatGPT en AI-tools van bedrijven als Microsoft en Google hebben we toegang gekregen tot hulpmiddelen die in staat zijn grote hoeveelheden informatie in zeer korte tijd te analyseren en te verwerken. In tal van branches zien we hoe grote hoeveelheden informatie die tot nu toe werden vastgelegd in vaak erg ontoegankelijke bedrijfssoftware, nu voor technische professionals beschikbaar komen – gewoon op de plek waar ze aan het werk zijn.
Een tablet of laptop is voldoende om toegang te krijgen tot al deze gegevens. Hiervoor is bovendien nauwelijks extra training nodig. Het kunnen werken met een app en het beschikken over de nodige basiskennis van het technische probleem dat moet worden opgelost, is veelal voldoende om een goed ‘getrainde’ AI-tool in staat te stellen zinvolle antwoorden te geven. Hierdoor kunnen installateurs nu bijvoorbeeld voor hen onbekende onderdelen identificeren met een foto die zij maken met Microsoft’s Copilot of kunnen zij ChatGPT vragen stellen over de onderliggende techniek van een installatie waar zij weinig ervaring mee hebben.
Hoe zit het dan met AI en het beveiligen van woningen? Bij het beveiligen van reguliere woningen zien we dat in veel gevallen nog voornamelijk losse componenten worden toegepast en niet zozeer sprake is van een geïntegreerd beveiligingssysteem waarin de beelden en data van meerdere bronnen als camera’s en detectoren worden verzameld. Uiteraard ligt dit anders bij de bewaking van wat duurdere woningen, waar vaak een particuliere alarmcentrale wordt ingeschakeld.
Niele: ‘Fabrikanten van individuele producten spreken nu al vaak van ‘AI-enabled camera’s’. Het is echter maar de vraag of daar de grootste impact van AI zal zitten. Sterker nog, je kunt je afvragen of er daadwerkelijk AI in zo’n camera is opgenomen. Camera’s die zelf beelden kunnen analyseren, zijn natuurlijk niet nieuw. Het toepassen van AI kan hier op termijn wellicht de nodige verbetering brengen door snellere of betere analyses mogelijk te maken.’

Veel data

De belangrijkste winst van AI lijkt vooral te gaan zitten in het verzamelen van grote hoeveelheden data uit tal van observatiesystemen en detectoren. Denk dan uiteraard aan camera’s, maar ook aan bewegingsdetectoren, brandmelders en dergelijke. Naarmate dit soort systemen nauwkeuriger worden en bijvoorbeeld met almaar hogere resoluties kunnen werken, komt ook steeds meer data beschikbaar. Als AI-systemen ergens goed in zijn, dan is het wel het snel verwerken en analyseren van dat soort grote hoeveelheden gegevens.
Daarnaast speelt ook het vermogen van AI-tools een rol om patronen in data te vinden, die we als mensen niet altijd makkelijk kunnen ontdekken. Denk dan met name aan data die wordt geregistreerd door verschillende detectoren en apparaten. Bijvoorbeeld videobeelden in combinatie met data van andere detectoren. Een AI-systeem is in staat om in de grote hoeveelheid data die hierbij wordt vastgelegd, vast te stellen of er bijvoorbeeld sprake is van een patroon waarbij het meten van een schommeling in de temperatuur bijvoorbeeld in verband kan worden gebracht met de data van een andere detector.
‘Zover zijn we nog zeker niet, maar AI heeft het wel in zich om op termijn beveiligingssystemen pro-actiever en nauwkeuriger te maken’, vertelt Niele. ‘Het vermogen van een AI-tool om op basis van de vastgelegde data continu te leren, kan de effectiviteit van een particuliere alarmcentrale straks verder gaan verbeteren.’

AI kan patronen vinden die mens niet makkelijk ontdekt

Sneller

Dankzij het toepassen van AI kunnen beveiligingssystemen op termijn wellicht dus sneller en nauwkeuriger situaties in en om een woning identificeren. Dat zou bovendien kunnen leiden tot minder foutieve alarmmeldingen. AI kan straks wellicht ook worden geïntegreerd met systemen zoals verlichtingsinstallaties om een meer gecoördineerde alarmopvolging te bieden. Natuurlijk kunnen we nu ook al bewegingen die door een camera worden vastgelegd analyseren om te bepalen of er sprake is van een verdachte situatie, maar straks zal dat niet alleen sneller kunnen gebeuren, maar kunnen we daar bovendien data bij gebruiken die wordt vastgelegd door andere detectoren. En dat alles wellicht zelfs volledig automatisch.
5G is ook een trend die op ons afkomt. De gedachte dat we al een hele tijd 5G hebben, is maar zeer ten dele waar. Doordat we in Nederland nog geen gebruik konden maken van de 3,5 GHz-band, was er van 5G eigenlijk nauwelijks sprake, ook al zagen veel mensen ‘5G’ op het scherm van hun smartphone staan. De problemen rond deze band zijn eerder dit jaar opgelost, dus de invoering van ‘het echte 5G’ gaat nu eigenlijk pas beginnen.
Als straks de echte 5G-netwerken van KPN, VodafoneZiggo en Odido beschikbaar zijn, dan zal dit kunnen gaan zorgen voor snellere en vooral ook stabielere draadloze verbindingen. ‘Daar kunnen moderne beveiligingssystemen voordeel van hebben, zeker als we gebruik willen gaan maken van realtime data. 5G kan hierdoor op termijn de reactietijd van beveiligingssystemen wellicht verbeteren’, zegt Niele.

Alarmopvolging

Als data op termijn in realtime beschikbaar komt en we bovendien meer en meer kunnen gaan werken met kunstmatige intelligentie, ontstaan straks voor particuliere alarmcentrales wellicht ook mogelijkheden om met een geautomatiseerde alarmopvolging te gaan werken. Natuurlijk is het automatisch genereren van een response op een alarm niet nieuw, maar toch ontstaan ook op dit gebied, onder invloed van nieuwe technologie, wellicht nieuwe kansen. Doordat data sneller verwerkt kan worden, waarbij bovendien gegevens van meerdere detectoren snel met elkaar gecombineerd kunnen worden, is het straks wellicht mogelijk om sneller op incidenten te reageren.
Bovendien kunnen meerdere beveiligingssystemen aan elkaar worden gekoppeld. ‘Geautomatiseerde response zou de reactietijd bij alarmopvolging mogelijk kunnen verkorten’, meent Niele.

Trends goed volgen

‘De technologie verandert snel’, vertelt Niele, ‘maar dat is natuurlijk niet nieuw. Daar zijn we in onze wereld wel aan gewend.’ Desondanks doen installateurs er volgens Niele goed aan om zich goed te informeren over de technische ontwikkelingen die op hen afkomen. Daarbij speelt met name het zeer snel kunnen verzamelen en analyseren van gegevens een belangrijke rol. ‘Daar kunnen kansen ontstaan die zowel voor de installateur, de particuliere alarmcentrale, als de consument interessant zijn.’
Natuurlijk moeten we bij alle nieuwe technologie die de industrie continu ontwikkeld wel goed bedenken dat niet alles wat technisch mogelijk is, ook daadwerkelijk toegestaan of haalbaar is. Hoe handig AI soms ook mag klinken, we hebben in ons land nu eenmaal te maken met een stevige privacywetgeving. Niele: ‘We doen er daarom verstandig aan om ook met dat soort aspecten goed rekening te houden als we naar de mogelijkheden kijken die nieuwe technologie lijkt te gaan bieden.’

Tekst: Robbert Hoeffnagel
Fotografie: iStock

Lees meer artikelen in het dossier Beveiliging