Het wtw-systeem in de MEED Energeyser, zoals het douchesysteem is gedoopt, maakt de warmtapwaterbereiding bijzonder energiezuinig. Dat is prettig, want in moderne, goed geïsoleerde woningen is warm tapwater de grootste energieverbruiker. Samen met Hametech en Beter Bad en met financiële steun vanuit de TKI Urban Energy ontwikkelde TNO het innovatieve douchesysteem, met als doel energie te besparen bij het douchen zonder verlies van comfort.

Geïsoleerde cabine

Warmterugwinning uit douchewater is niet nieuw, maar de efficiëntie bij ‘traditionele’ systemen ligt doorgaans op maximaal 50 procent. Dat is het rendement van de warmtewisselaar. Het systeemrendement, rekening houdend met afkoeling van het douchewater door verdamping en afkoeling aan tegels, leidingverliezen en het niet optimaal aansluiten, is vaak maar de helft hiervan. Bij de gepatenteerde MEED Energeyser werkt het anders. Het is een complete douche-unit waarbij achter het paneel met mengkraan en glijstang een close-in boiler is geplaatst. Het water wordt voorverwarmd door het afgevoerde douchewater, waardoor de elektrische boiler betrekkelijk weinig energie nodig heeft. Door de geïsoleerde cabine koelt het douchewater maar minimaal af. Het warme douchewater wordt omhoog gepompt en langs een helixvormige warmtewisselaar geleid. Zo warmt het afgevoerde water het verse koude water uit het leidingnet alvast goed op.

36 meter buis

De verticaal geplaatste warmtewisselaar bestaat uit 36 meter enkelwandige koperen buis. Sinds eind vorig jaar mag een dergelijke wisselaar worden toegepast, mits voorzien van een atmosferische onderbreking. ‘Door de tegenstroom, het turbulente contact en het enorme koperoppervlak kan meer dan 80 procent van de warmte uit het douchewater worden teruggewonnen,’ vertelt Sikko Luinge van MEED-Solutions. Daardoor is maar weinig energie nodig om de kleine delta T (ΔT) te overwinnen die nodig is om het water op de vereiste temperatuur te krijgen. Wat verder voor een belangrijk deel bijdraagt aan de hoge efficiëntie van het douchesysteem is dat de warmtapwaterbereiding bij het tappunt plaatsvindt. Warmteverliezen door lange leidingen zijn niet aan de orde. In de nieuwe Beng hebben wij dan ook een afgifterendement van 1. Ter vergelijking, een warmtepomp heeft een afgifterendement van 0,86. ‘

‘Meer dan 80 procent van de warmte kan uit het douchewater worden teruggewonnen’

2,5 keer zuiniger

Even onder de douche springen kost al gauw 16 kW aan thermisch vermogen. Binnen enkele minuten, zodra de MEED op temperatuur is, verbruikt deze slechts 4,6 kW. Vergeleken met een warmtepomp bedraagt de besparing circa 20 procent. Dit komt omdat de stilstandsverliezen van de 10 liter boiler in de MEED maar 18 W bedragen. Dat is veel lager dan het verlies van een groot 200 liter-boilervat dat naast een warmtepomp staat. Luinge: ‘Een uur douchen bij een temperatuur van 40 °C vraagt afhankelijk van de koudwatertemperatuur tussen de 4,6 en 4,9 kWh. Dat is pakweg 1 euro per uur douchen. Kom daar bij een warmtepomp of gasketel maar eens om. Ik durf te stellen dat het gebruik van de MEED Energeyser het verbruik van warm water in huis grofweg 2,5 keer zuiniger maakt dan het gebruik van een traditionele douche.’

Bypass voor wastafel

Met een kleine bypass zijn ook de wastafels in de badkamer aan te sluiten en kunnen desgewenst de tappunten in de keuken van warm water uit de MEED Energeyser worden voorzien. Op die tappunten wordt veel minder warm water afgenomen in vergelijking met de douche. Corporatiewoningen en tiny houses hebben vaak alleen tappunten in de douche en keuken. Het vermogen van de boiler in de MEED is in beginsel dan ook voldoende om ook die tappunten te bedienen. Daarmee wordt bij gasloos bouwen een warmtepompboiler overbodig en is het ruimtebeslag beduidend kleiner, een voordeel dat zich met name in kleine appartementen en tiny houses zal laten gelden. Vooral directies van vakantieparken hebben volgens Luinge om die reden belangstelling in het douchesysteem.