Het hoogspanningsnet zit vol. Dit brengt de noodzakelijke energietransitie waarin de beschikbaarheid van (groene) stroom steeds belangrijker wordt, in gevaar. In Limburg en Noord-Brabant is de situatie inmiddels alarmerend. Om daar het hoofd aan te bieden heeft energieminster Rob Jetten Ben Voorhorst benoemd als speciaal coördinator. De oud-directeur van netbeheerder TenneT heeft een duidelijke taakomschrijving meegekregen. Hij moet op korte termijn zorgen dat netbeheerders, de overheid en het lokale bedrijfsleven tot afspraken komen om het net ‘slimmer te gebruiken’. Daarnaast moet hij zorgen dat al die partijen beter gaan samenwerken om de capaciteit op het stroomnet zo snel mogelijk uit te breiden.

Handdoekje leggen is niet meer toegestaan

De situatie in Noord-Brabant en Limburg is zo nijpend omdat begin juni duidelijk werd dat veel snelgroeiende bedrijven in de provincies, zoals de techbedrijven rond Eindhoven en de chemische industrie bij Geleen, 800 megawatt aan vermogen hebben gereserveerd om processen te elektrificeren waarvoor nu nog energie wordt gebruikt die direct uit gas komt.
Net als badgasten die in hun resort ’s ochtends al vroeg opstaan om hun handdoekje op de ligstoel te liggen, lijken deze bedrijven het zekere voor het onzekere te nemen en hun ‘aansluiting’ alvast te regelen. Een praktijk die Jetten aan banden wil leggen. Met een beroep op de nieuwe Energiewet die eraan zit te komen, zegt Jetten dat aangevraagde capaciteit die niet wordt gebruikt, ter beschikking moet komen voor andere bedrijven. Die bedrijven moeten worden gedwongen de energie (hun handdoekje) aan te bieden aan bedrijven die de stroom wél echt nodig hebben. Bovendien wil hij dat bedrijven die tijdelijk geen energie afnemen worden overgehaald om die gereserveerde capaciteit tegen betaling af te  staan op momenten waarop de stroomvraag groot is.

Openstellen vluchtstrook biedt ruimte aan 6.000 extra zonnepanelen

Een andere mogelijkheid om meer capaciteit te creëren is het omzetten van de ‘vluchtstrook’ op het hoogspanningsnet in een spitsstrook. In februari stelde TenneT bij het hoog- en middenspaningsstation in de gemeente Emmen voor het eerst in Nederland dergelijke reservecapaciteit beschikbaar. Het hoogspanningsgedeelte van ons elektriciteitsnet is redundant aangelegd. Dat betekent dat die zogenoemde vluchtstroken het grootste deel van de tijd niet worden gebruikt. Met het inzetten van deze vluchtstroken als spitsstrook zou er volgens TenneT ruimte komen voor stroom van omgerekend 6 miljoen extra zonnepanelen.