14 januari 2022
Hybride warmtepomp is uitstekende transitietechnologie
Een hybride warmtepomp levert een significante besparing op aan aardgasverbruik en draagt zo direct bij aan het verminderen van CO₂-emissie. Ook heeft dit type warmtepomp een hoge dekkingsgraad én een SCOP van gemiddeld 4.3. Dat blijkt uit de eindresultaten van het monitoringstraject Installatiemonitor.
Installatiemonitor is de eerste grootschalige meetcampagne rond (hybride) warmtepompen. Dit monitoringstraject op basis van slimme meter data is een initiatief van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) en is in 2019 gestart. Adviesbureau BDH uit Harderwijk voerde het onderzoek uit en wordt daarbij ondersteund door Techniek Nederland, Enpuls (Enexis Groep), GasTerra, GasUnie, Liander, N-Tra, en Stedin.
Terugverdientijd van 8 jaar
‘De hybride warmtepomp’, zegt Maarten Hommelberg van BDH, ‘is een uitstekende transitietechnologie voor de Nederlandse woningbouw. De technologie is goed toepasbaar in een breed scala aan woningen; van oud tot nieuw en groot tot klein. Duidelijk werd ook dat een beter geïsoleerde woning leidt tot betere prestaties. Dat maakt dat een hybride warmtepomp een stimulans is om meer energiebesparende maatregelen door te voeren en zo meer te besparen. Met de huidige gas- en elektriciteitsprijzen leidt de aanschaf van een hybride warmtepomp voor vrijwel alle typen woningen direct tot een besparing op de energierekening. Wordt daarbij ook nog de huidige ISDE subsidie meegenomen, dan is een terugverdientijd van acht jaar goed haalbaar.’
Hybride warmtepomp verzorgt 68 % van warmtevraag
Een hybride warmtepomp voorziet volgens de eindresultaten van Installatiemonitor in de praktijk in 68% van de gemiddelde jaarlijkse warmtevraag voor ruimteverwarming. De overige 32%, evenals de tapwatervraag, wordt ingevuld door de gasketel. Voor iedere kubieke meter aardgas die op deze manier wordt bespaard, gebruikt de warmtepomp 2,1 kWh elektriciteit. Dat betekent een SCOP van gemiddeld 4.3. De SCOP is de verhouding tussen de afgegeven hoeveelheid warmte in de woning tegenover het elektriciteitsverbruik, gemiddeld over een jaar.
Hybride warmtepompen zorgen voor extra belasting op het net
Volgens Hommelberg moet bij een grootschalige uitrol van hybride warmtepompen wel rekening worden gehouden met de belasting van het elektriciteitsnet.’ Binnen dit project is de netbelasting van de warmtepompen ongeveer gelijk gebleken aan de belasting van de geïnstalleerde zonnepanelen. Aangezien gemiddeld in Nederland fors minder dan 93% van de woningen zonnepanelen heeft, is de belasting van (hybride) warmtepompen op het net aanzienlijk. Gemeenten die grootschalig in willen zetten op (hybride) warmtepompen raadt hij aan in overleg te gaan met lokale netbeheerder om te komen tot een noodzakelijke netverzwaring.’
De resultaten van de Installatiemonitor voor een hybride warmtepomp
De monitor
800 woningeigenaren hebben zich aangemeld voor deelname aan het project en vulden een vragenlijst over hun woning in. Uiteindelijk heeft dit geleid tot bruikbare data van 450 woningen die, met toestemming van de bewoners, via de slimme meter is verzameld. De deelnemers zijn veelal ‘early adopters’ van warmtepompen en dat is ook zichtbaar in de woningkenmerken; het betreft bovengemiddeld veel grotere woningen en relatief weinig kleinere woningen, zoals appartementen of maisonnettes. 93% van de deelnemende woningen beschikt over zonnepanelen, wat ver bovengemiddeld is. In de analyse is rekening gehouden met deze afwijkende samenstelling van de deelnemende woningen.
Het project Installatiemonitor is nu afgerond, maar er komt een vervolgonderzoek. Hommelberg: ‘In het vervolgonderzoek Installatiemonitor 3.0 nemen meer woningen deel, met een betere spreiding over de woningtypen in Nederland. Ook zijn de all-electric warmtepompen goed vertegenwoordigd.’
Lees hier de eindresultaten van het monitoringstraject Installatiemonitor uitgevoerd door BDH