'Het begon allemaal met het handenschudverbod. Weet u nog wel, dat koddige toneelstukje waarin Mark Rutte op advies van het RIVM deze hygiënemaatregel bezegelde met een ferme handdruk voor Jaap van Dissel van datzelfde RIVM? We moesten er allemaal een beetje om lachen. Nu twee maanden verder is het lachen ons wel vergaan.'

Duivels dilemma

'Twee maanden waarin we via ongeloof (zal toch zo’n vaart niet lopen), angst (nou gaat het opeens wel héél hard) en stevige lockdownmaatregelen zijn beland in een nieuwe fase. Weegt het terugdringen van het aantal besmettingen, ziekenhuisopnames, ic-opnames en uiteindelijk het aantal doden nog wel op tegen de totale ineenstorting van de economie? En het Kabinet heeft uw hulp nodig om uit dit duivels dilemma te komen.'

Politiek plan

'Tijdens de persconferentie van 21 april drukte Mark Rutte 17 miljoen Nederlanders op het hart ‘vol te houden’, waarbij hij tegelijkertijd voorzichtig wat snoepjes uitdeelde aan scholen, kinderdagverblijven, en sportverenigingen. Mark sliep slecht, zo vertrouwde hij de bevolking toe, maar tegelijk vermoedde ik een politiek plan achter zijn bezorgde pose.
Hij toonde zijn sociale gezicht door aan te geven dat de zieken en kwetsbaren hem aan het hart gaan, maar zijn lichaamstaal verraadde dat hij het ook bijna niet te verkopen vindt de lockdown van ruim een maand na 28 april nog een keer met een hele maand te verlengen. De roep van vooral ondernemend Nederland om weer aan de slag te mogen is daarvoor te groot. En dus gaf Rutte tot het nieuwe beslismoment iedereen een week de kans om zijn virtuele ideeënbus te vullen met plannen, aanpakken, protocollen, et cetera.'

"Trumpje"

'Dat gold voor alle belangenorganisaties die Nederland telt, maar natuurlijk ook voor de Tweede Kamer. De oppositie zit daar al weken op haar handen en zal ook broeden op een plan om te voorkomen dat iedereen volgend jaar bij de verkiezingen op de grote Rutte stemt. Voorafgegaan door een voor hem zeldzame, maar duidelijk hoorbare diepe zucht, maakte Rutte op diezelfde persconferentie van de gelegenheid gebruik het volk te vertellen dat deze crisis een van de grootste, meest bedreigende periodes is die ieder van ons ooit zal meemaken. Een ‘Trumpje’ zou ik het willen noemen; aangeven dat iets héél erg is en dan straks kunnen zeggen dat het toch maar mooi onder zijn leiding weer goed is gekomen.'

Evenwichtskunstenaar

'De impact van welke maatregel dan ook, zo gaf Rutte aan, zal altijd pas achteraf kunnen worden bediscussieerd, al zal ook dan geen eensluidende conclusie getrokken kunnen worden. Als we iedereen weer volop de ruimte geven om te leven en te ondernemen, moeten we accepteren dat er nog vele coronadoden te betreuren zullen zijn. En als je elke coronadode er eentje te veel vindt, vraagt dat een bijna dodelijk economisch offer, omdat het land dan nog voor vele maanden op slot moet. De kunst is om daarin een balans te vinden. Rutte toont zich al jaren een evenwichtskunstenaar en gaat nu wederom in gesprek met heel Nederland (al zal hij dat niet toegeven) door het openen van de ideeënbus. Laat van u horen als installatiebedrijf. Voed uw brancheorganisaties, zodat zij de deur plat kunnen lopen in Den Haag om te laten zien dat het Kabinet – ook als het gaat om het bestrijden van de coronacrisis – kan rekenen op ondernemend Nederland.'

(Paul Smorenburg is hoofdredacteur van het vakblad E&W Installatietechniek)