21 april 2020
In applaus kun je niet wonen
Tijdens de coronacrisis klappen we onze handen regelmatig stuk voor verpleegkundigen, docenten en politieagenten. Dat is volkomen terecht, maar ze verdienen méér dan een applausje. Iedereen die ons nú overeind houdt, heeft recht op een goede, betaalbare en duurzame woning ná de crisis. Dat is de boodschap van Doekle Terpstra (Techniek Nederland), Hans de Boer (VNO-NCW), Onno Hoes (NVM) en Maxime Verhagen (Bouwend Nederland). Samen met Bas Kurvers, wethouder Bouwen in Rotterdam, schreven zij vorige week een opmerkelijk artikel in het Financieele Dagblad.
Er is woningnood in Nederland. Dat komt vooral doordat bestaande woningen erg duur zijn. Volgens makelaarsvereniging NVM kost de gemiddelde bestaande koopwoning 326.000 euro. Onno Hoes (NVM) ziet dat een koophuis voor verpleegkundigen, politieagenten en havenarbeiders niet is weggelegd: ‘De middenklasse die zorgt dat Nederland tijdens de coronapandemie blijft draaien, krijgt applaus. Maar in applaus kun je niet wonen.’
Bedrijvigheid stimuleren
Tijdens de vorige economische crisis, ruim tien jaar geleden, vielen bouw en techniek grotendeels stil. De vraag naar duurzame en betaalbare woningen bleef onverminderd groeien. De schrijvers van het artikel willen voorkomen dat zoiets nu opnieuw gebeurt. Ze pleiten voor anticyclisch investeren; juist nu zou de overheid de bedrijvigheid in bouw en techniek moeten stimuleren.
De wethouder Bouwen van Rotterdam stelt samen met de voormannen van Techniek Nederland, VNO-NCW, NVM en Bouwend Nederland de volgende maatregelen voor:
- Investeringsfonds voor ruimtelijke ordening. Start een investeringsfonds, zoals dat van Eric Wiebes en Wopke Hoekstra. Dit nieuwe fonds is bedoeld voor ruimtelijke ordeningsvraagstukken in infrastructuur van energie, openbaar vervoer, digitalisering en investeringen in natuurherstel en -versterking. Haal daarnaast geplande investeringen in de infrastructuur naar voren.
- Start een noodfonds voor de bouw. Daarmee voorkomen we vertraging van bouwprojecten en houden we de woningbouw op gang wanneer de financiering ontbreekt.
- Ruimte voor woningcorporaties. Geef woningcorporaties meer ruimte om huurwoningen in het middensegment te bouwen. Het gaat daarbij om woningen met een huur tussen 720 en 1.000 euro. Verleng de Regeling Vermindering Verhuurdersheffing en breid de regeling uit. Dat geeft corporaties financiële ruimte om meer woningen te bouwen.
- Lagere btw. Verlaag het btw-tarief van 21 procent naar 9 procent voor bouwmaterialen, onderhoud en verduurzaming. Zo kunnen particulieren, scholen en gemeenten sneller en goedkoper verduurzamen.
- Versterk de positie van starters op de woningmarkt. Dat kan bijvoorbeeld met startersleningen. Bevorder de doorstroming op de woningmarkt. Dat is mogelijk door de druk van tijdelijke dubbele woonlasten te verminderen en de overdrachtsbelasting af te schaffen.
- Zet de Crisis- en Herstelwet in en verruim deze wet. Dat vereenvoudigt en versnelt de doorloop van ruimtelijke en planprocedures. Zorg voor extra capaciteit bij de Raad van State om bouwplannen voortvarend te behandelen. Gemeenten moeten genoeg plancapaciteit leveren en het rijk moet daarop toezien.
- Drempelwaarde stikstof en PFAS. Er moet een structurele oplossing komen voor de stikstof- en PFAS-problematiek. Dit kan door het invoeren van een drempelwaarde. Bouwprojecten onder die drempelwaarde krijgen vrijstelling van een vergunningsplicht.