13 november
Verkoopcijfers warmtepompen dalen met 50 %, maar…
…de comeback van de warmtepomp is een kwestie van tijd
Het 'Warmtepomp Trendbreukrapport' noemt Frank Agterberg het Nationaal Warmtepomp trendrapport 24/25. De voorzitter van de Vereniging Warmtepompen die de belangen behartigt van de fabrikanten, doelt met zijn cynische woordspeling op de tegenvallende verkopen in 2024. “Slechts 100.000 toestellen werden er geplaatst tegenover de 150.000 van het jaar ervoor. Doekle Terpstra van Techniek Nederland geeft aan dat de dip ook in 2025 nog wel even aan zal houden, al voorziet de voorzitter van de installateursvereniging een comeback in de jaren erna.
In het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 24/25 laat Dutch New Energy Research (DNE Research) zien dat de installatie van warmtepompen in de residentiële sector in 2024 met 35 procent is gedaald, ten opzichte van 2023. Dat zijn 51.000 minder geïnstalleerde warmtepompen dan vorig jaar en zo’n 35.000 tot 65.000 minder dan verwacht op basis van acht verschillende scenario’s.
Dip houdt aan
Dat het niet te verwachten is dat dit de komende jaren sterk zal verbeteren, is voor een belangrijk deel te wijten aan het huidige Kabinetsbeleid, zo schrijft hoofdonderzoeker Hrvoje Medarac van DNE Research in het rapport dat op 13 november werd gepresenteerd in het Louwman museum in Den Haag. Het huidige kabinet heeft namelijk besloten de hybride warmtepompnorm af te schaffen al voordat deze zou worden ingevoerd. Bovendien wil het kabinet zowel het totale ISDE-budget vanaf 2025 als de subsidiehoogte voor warmtepompen verlagen.
Kabinetsbeleid pakt slecht uit voor warmtepompindustrie
Het nieuwe beleid is een slag in het gezicht van de warmtepompfabrikanten. De hybride warmtepompnorm in combinatie met de ISDE was namelijk niet alleen ter ondersteuning van de warmtepompvraag, maar ook van het warmtepompaanbod, zo schrijft Medarac. ‘Met deze steun in de rug hebben verschillende warmtepompfabrikanten namelijk besloten om hun productiecapaciteit op te schalen. Door het huidige beleid dreigen deze investeringen een extra hypotheek te leggen op hun al teruglopende verdienmodel.’
Klimaatdoelstelling uit beeld
Agterberg zet zijn hoop op de Klimaat- en Energieverkenning die het Planbureau voor de Leefomgeving onlangs publiceerde. Het bureau concludeerde in die verkenning dat de klimaatdoelstellingen definitief uit beeld zijn. ‘Misschien is dat dan toch de trigger om het nieuwe kabinet te bewegen andere beslissingen te nemen dan zij in hun eerste periode hebben gedaan. Want de warmtepomp was, is en blijft een garantie voor een lage energierekening.’
Comeback
Doekle Terpstra is het eens met Agterberg. De warmtepomp zit in een dip, maar een comeback is aanstaande zo schrijft hij in het voorwoord van het trendrapport. ‘Als verwarmingssysteem voor nieuwe, goed geïsoleerde woningen heeft de warmtepomp zijn waarde al lang en breed bewezen. Maar ook in de bestaande bouw zal de (hybride) warmtepomp de komende jaren weer een cruciale rol gaan spelen in de energietransitie.’ Nieuwe stijgingen van de gasprijs zijn volgens hem onvermijdelijk. Ook denkt hij dat het kabinet-Schoof – ondanks de stroeve groene start – niet ontkomt aan maatregelen om de klimaatdoelen te halen. Bijvoorbeeld met een hoger belastingtarief op gas dan op elektriciteit.
Warmtepomp als onderdeel van geïntegreerd energiesysteem
Maar zelfs zonder aanvullende overheidsmaatregelen gaat het roer volgens Terpstra vroeg of laat om. 'De warmtepomp heeft grote voordelen voor de energierekening. Die wordt namelijk niet alleen lager, maar vooral ook beter voorspelbaar. Warmtepompen zullen in steeds meer woningen een voorname rol spelen in één geïntegreerd energiesysteem. Samen met de zonnepanelen, de thuisbatterij en de accu van de elektrische auto. Dat hele systeem wordt aangestuurd door een energiemanager, een app of een apparaat dat zorgt voor een optimaal energieverbruik.’
Warmtepomp vermindert netcongestie
Warmtepompen helpen volgens de preses van de belangenvereniging voor installateurs de overheid op nóg een belangrijk punt; de terugdringing van de netcongestie. De warmtepomp is immers een belangrijke 'gebruiker' van de groene zonne- en windenergie die in steeds grotere hoeveelheden de op dit moment overvolle netten wordt opgegooid. Kortom: 'het is een kwestie van tijd voordat de vraag naar de warmtepomp weer gaat groeien', zo besluit Terpstra.
Lees ook:
Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport in cijfers
-35 %
In 2024 werden 35 procent minder warmtepompen verkocht dan in 2023
-28 %
Het nieuw geïnstalleerd thermisch warmtepompvermogen daalde in 2024 met 28 procent tot onder het niveau van 2022.
1/3 van de doelstelling
Het verlagen van de ISDE-bijdrage in combinatie met het wegvallen van de hybride warmtepompnorm leidt tot een jaarlijkse verkoop van slechts 110.000 tot 125.000 warmtepompen in de komende jaren. Dat is slechts een derde om de doelstelling voor de gebouwde omgeving te halen.
+14 %
In 2024 groeide de totale thermische capaciteit in de utiliteitssector met 14 procent tot 375 megawatt.
+ 50.000
De verkoop van airconditioners die ook kunnen verwarmen steeg in 2024 met 50.000 naar 350.000, waardoor er bijna 2 gigawatt thermische capaciteit werd toegevoegd.
+11 %
Dit wereldwijde productie van warmtepompen is in 2024 met 11 procent verlaagd tot ongeveer 356.000. Omdat ook de verkoop daalde is de voorraad toegenomen met nog eens 160.000 warmtepompen tot 742.000 in totaal.